“Yapay zekâyla haber üretimi insan denetimi olmadan söz konusu olamaz”

Gelişen teknoloji ile birlikte “Yapay zekâ” kavramı, birçok sektörde ve hayatın farklı alanlarında kolaylık sağlıyor. Yapay zekânın “habercilik” yapıp yapamayacağına dair tartışmalar da gündemde yer alıyor. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Dr. Öğr. Üyesi Özgür Evren Arık, yapay zekânın bir insana kıyasla çok daha fazla veriye ulaşabilme ve bunları kategorize edebilme olanağına sahip olduğunu belirterek; yapay zekâyla haber üretiminin insan denetimi ve kontrolü olmadan neredeyse söz konusu bile olamayacağını ifade etti.
Yapay zekânın kullanım alanları günden güne genişliyor. ‘Bazı mesleklerin sonunu getirecek mi?’ gibi sorular da tüm dünyada tartışılıyor. Global etapta birçok sektörde kullanılan yapay zekâ, gazetecilikte de kullanılıyor. Dolayısıyla, ‘yapay zekâ habercilik yapar mı?’ sorularını da beraberinde getiriyor. Haberin iletimi ve üretimi aşamalarında yapay zekânın belirgin bir iş birliği sergilediğini ifade eden İstanbul Gelişim Üniversitesi (İGÜ) İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi, Radyo, Televizyon ve Sinema Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Özgür Evren Arık, bu gelişmelerin beraberinde etik sorunlar getirdiğini belirtti.
“Araştırmacı gazetecilik faaliyetleri insan zekâsı ile sağlıklı gerçekleşebilir”
Gerçekleri nesnel bir biçimde, çarpıtmadan, sansürlemeden aktarmak haberciliğin temel ilkeleri arasında yer alıyor. Yapay zekânın gazeteci yerine; düşünebilen, öğrenebilen, analiz eden ve oluşturabilen bir makine haline gelip gelemeyeceği gibi temel problemlerin olduğunu ifade eden Dr. Öğr. Üyesi Özgür Evren Arık, “Yapay zekâ, bir insana kıyasla çok daha fazla veriye ulaşabilme ve bunları kategorize edebilme olanağına sahip ancak yapay zekâyla haber üretimi, insan denetimi ve kontrolü olmadan neredeyse söz konusu bile olamaz. Haber üretimlerinde, analiz ve sentez becerilerine dayanan ‘araştırmacı gazetecilik’ faaliyetleri insan zekâsı ile sağlıklı gerçekleşebilir. Ayrıca, yapay zekâ sadece sayısallaştırılmış veriye erişebilmekte. Dijital veriler dışındaki verilere yapay zekâ erişimi söz konusu değil” şeklinde belirtti.
“Yapay zekâ haberciliğinde etik sorunlarla karşı karşıya kalınabileceği çok açık”
Yapay zekânın gazetecilik yapmaya başlaması konusunda başka bir tartışmanın yapay zekânın sahipliği ile ilgili olduğunu belirten Arık, “Yapay zekâ, insan zekâsının çok ötesinde bir hıza ve etkinliğe sahip. Bu özelliği, haberin hızlı üretimi için bir avantaj fakat ‘bağımsız gazetecilik’ adına büyük soru işaretleri bulunuyor. Yapay zekâ haberciliğinde etik sorunlarla karşı karşıya kalınabileceği çok açık. Gazetecilik mesleğinin yüzyıllar içinde rafine ederek geliştirdiği etik uygulamaların, algoritma için ne kadar bağlayıcı olacağı tartışmalı bir konu” dedi.