Yapay zekayı sistemine entegre eden şirketler istihdamını azaltmadı

İnsan kaynakları ve personel yönetim platformu Kolay İK, yapay zekanın iş süreçlerine ve istihdama etkilerini araştırdı. Bu kapsamda yapılan ankete göre şirketlerin yüzde 65’i yapay zeka ve otomasyon araçlarını projelerinde aktif olarak kullanırken yüzde 18’inin bu yönde bir planlaması bulunmuyor. Katılımcıların yüzde 65’i şirketlerindeki istihdamda bir değişiklik olmadığını, yüzde 10’u da istihdamda artış yaşandığını veya artış planlandığını ifade etti. Ancak bununla birlikte her dört çalışandan biri yapay zekayı şu anda bir tehdit olarak görmese de gelecek için endişeli olduğunu ifade etti.

Yapay zekanın özellikle geçtiğimiz yıldan itibaren gösterdiği gelişim, iş dünyasında köklü bir devrimi işaret ediyor. Teknolojiyi kültürlerinin bir parçası haline getiren şirketler, yapay zeka ve otomasyon teknolojilerini kullanarak hem iş süreçlerini optimize ediyor hem de satış-pazarlamadan insan kaynaklarına kadar tüm alanlarda fark oluşturuyor. Ancak tüm bu gelişmeler çalışanların kariyerlerine yönelik endişelerini de beraberinde getiriyor. İnsan kaynakları ve personel yönetim platformu Kolay İK, yapay zekanın şirketler ve çalışanlara etkileri üzerine bir anket gerçekleştirdi. Başta teknoloji-yazılım, danışmanlık, sağlık ve otomotiv olmak üzere farklı sektörlerden 500’e yakın çalışanın katıldığı anket, şirketlerde yapay zeka kullanımında artış olduğunu ortaya koydu.

Her 100 şirketten 17’sinin gelecek planında yapay zeka var
Ankete göre şirketlerin yüzde 65’i yapay zeka ve otomasyon teknolojilerini aktif olarak kullanırken yüzde 18’inin bu yönde bir planlaması bulunmuyor. Kalan yüzde 17’lik kesim ise pilot projeler üzerinde çalışıyor veya gelecekte yapay zekayı kullanmayı planlıyor.

Yapay zeka sırasıyla en çok yazılım, insan kaynakları, müşteri memnuniyeti ve pazarlama faaliyetlerinde tercih ediliyor. İş süreçlerinde yapay zeka kullanmayan şirketlerin gerekçeleri ise yatırım maliyeti, bu alandaki nitelikli istihdam eksikliği ve kendi sektörleri için fayda sağlamayacağı düşüncesi şeklinde sıralanıyor.

Şirketlerin yüzde 10’unda yapay zeka istihdama pozitif etki ediyor
Endüstri 4.0 ile birlikte üretimin öncelikli konularından biri haline gelen ‘robotlar işimi elimden alır mı’ sorusu, günümüzde ‘yapay zeka işimi elimden alır mı’ olarak değişmeye başladı. Ankette bu kapsamda yapay zekanın istihdama etkisi de soruldu. Katılımcıların yüzde 65’i şirketlerindeki istihdamda bir değişiklik olmadığını, yüzde 10’u da istihdamda artış yaşandığını veya artış planlandığını ifade etti. Yüzde 18’i şirketlerinde istihdamın azaldığını söylerken yüzde 7’si ise şirketlerinin henüz buna yönelik bir strateji açıklamadığını belirtti.

Optimizasyona faydası ve istihdam endişesi bir arada
Yapay zeka günümüzde istihdamda artış ve azalış yönünde henüz köklü bir değişikliğe yol açmasa da çalışanların geleceğe yönelik endişeleri olduğu ortaya çıktı. Buna göre çalışanların yüzde 6’sı yapay zekanın iş rollerini tehdit ettiğini düşünüyor. Bu oran yapay zekayı şu an için tehdit olarak görmeyip gelecek için endişeli olanlarda yüzde 25’e yükseliyor. Ancak diğer taraftan çalışanların yüzde 27’si de yapay zekanın iş süreçlerini optimize ettiğine dikkat çekiyor.

Eğitimler henüz planlama aşamasında
Yapay zekayla birlikte gündeme gelen bu alandaki nitelikli istihdam konusu şirketlerin büyük bölümünün de radarına girmiş durumda. Ankete göre şirketlerin yüzde 22’si çalışanlarına eğitim programı ve kaynak sunarken yüzde 58’i de bu yönde bir planlama yapıyor. Her beş şirketten birinde ise bu yönde bir çalışma bulunmuyor.

“Yapay zeka kullanımı verimliliği ve bağlılığı artırıp turnover’ı düşürüyor”
Anket sonuçlarını değerlendiren Kolay İK CEO’su Çağlar Yalı yapay zekanın çalışanlara ve şirketlere sağladığı faydalara dikkat çekti. Yapay zeka ve bu alandaki diğer teknolojileri kullanmayan şirketlerin operasyonel iş yüklerinin arttığını söyleyen Yalı “Yapay zeka; operasyonel süreçlerin dijitalleştirilmesi, zamandan tasarruf, hata payının ciddi oranda düşürülmesi ve buna bağlı olarak maliyet kayıplarının önüne geçilmesi gibi avantajların yanı sıra çalışanların daha katma değerli işlere zaman ayırmasına da olanak tanıyor. Bu da şirketin genel olarak verimliliğini artırdığı için çalışan bağlılığı ve mutluluğu da artıyor, iş gücü devri (turnover) ise düşüyor. Çalışanlar ile yaptığımız bu çalışma da yapay zekanın her üç şirketten ikisinde aktif olarak kullanıldığını gösteriyor. Bu, şirketlerin sürdürülebilirliği ve rekabetçi ortamda fark oluşturması adına önemli bir gelişme. Diğer taraftan çalışanların iş kaygısı yaşadığını ancak yapay zekaya yönelik eğitimlerin henüz yeterince yaygınlaşmadığını görüyoruz. Şirketlerin bu alanda yapacağı çalışmalar bu yöndeki kaygıları büyük ölçüde gidereceği gibi yapay zekaya hakim nitelikli çalışan sayısını da artıracaktır” dedi.