“Sürdürülebilir bir dünya için kahve değil çay tüketin”
‘Sürdürülebilir Yaşam Mümkün Mü?’ konulu konferansta konuşan Güven İslamoğlu iklim krizi ile ilgili önemli açıklamalarda bulunarak özellikle tüketim alışkanlıkları konusunda uyarılarda bulundu.
Gazeteci ve TV Programcısı Güven İslamoğlu İstanbul Arel Üniversitesi Tepekent Kemal Gözükara Yerleşkesi’nde düzenlenen ‘Sürdürülebilir Yaşam Mümkün Mü?’ konulu konferansa konuk oldu. Güven İslamoğlu kontrolsüz karbon salınımının devam etmesiyle oluşan iklim krizinin ilerleyen yıllarda daha büyük göç dalgasına neden olacağını söyleyerek özellikle tüketim alışkanlıkları konusunda uyarılarda bulundu.
“Salda Gölü korumamız gereken bir dünya mirası”
İklim krizinin görünenden daha ciddi bir sorun olduğunu ifade eden Güven İslamoğlu NASA’nın ayakkabı ile girilmemesi gerektiği ifade edilen ve kenarına asfalt yapılması ile gündeme gelen Salda Gölü’ne de değinerek; şu anda solumuş olduğumuz oksijenin bir kısmını Salda Gölü’ne borçlu olduğumuzu ifade etti. Gazeteci Güven İslamoğlu, “İş iki tane lamba söndürmekten, pet şişeyi çöpe atmaktan, kâğıdı geri dönüşüme göndermekten çıktı. Bir başka boyuta geldi. Önümüzdeki 2050 yılında kaçımız yaşayacağız, kaçımız var olacağız, bunu konuşacağız. Salda Gölü’nde bulunan kum parçası 3 buçuk milyar yaşında. Oksijenin başlangıcında var olan canlının fosili. Salda Gölü bizim için çok önemli ve korumamız gereken bir dünya mirası. O yüzden biz Salda Gölü üzerinde çok duruyoruz. Şu anda solumuş olduğumuz oksijenin bir kısmını ona borçluyuz” ifadelerini kullandı.
“İçtiğimiz suyu yok ediyoruz”
Dünyadaki su oranının her zaman sabit olduğunu sözlerine ekleyen Güven İslamoğlu suların boşa akmasından ziyade yok edilmemesinin daha önemli olduğunu vurguladı. İslamoğlu; “Doğayı koruyacaksınız muslukları açın gitsin. Çünkü doğanın da ona ihtiyacı var. Dünya var olduğundan beri su miktarı 0,3’tü. İsterseniz bir kişi için, isterseniz iki kişi için. İsterseniz 9 milyar için. Bu dünyaya hiçbir yerden su gelmiyor. Ne eksiliyor ne azalıyor. Biz ne yapıyoruz? İçtiğimiz suyu mahvediyoruz. İçtiğimiz suyu yok ediyoruz. Sanıyoruz ki su her zaman gelebilir. Evet gelebilir, meteorla gelebilir. Bir gök taşı ile gelebilir fazla su. Diğer türlü gelemez” dedi.
“Tüketim alışkanlıklarımız dünyanın dengesini değiştirmek için yeterli”
Tüketim alışkanlıklarımızın iklim krizine neden olduğunu da vurgulayan Gazeteci Güven İslamoğlu konuşmasının devamında şu ifadelere yer verdi;
“60 milyon yıl boyunca doğa havadaki karbonu alıyor, aşağıya hapsediyor oda kömür ve petrol haline geliyor, bildiğimiz fosil yakıtlar haline getiriyor ve onu orada saklıyor. Onun yerine oksijen veriyor. Peki biz ne yapıyoruz? Her yıl o kadar kömürü dışarı çıkartıyoruz. Sizin kıyafetleriniz, ayakkabılarınız hepsi kömür demek. Yediğiniz, içtiğiniz, cep telefonunuz, gözlüğünüz, arabanız, hayat şekliniz, tüketim alışkanlıklarınız her şey karbon demek. Yani aşağıdaki karbonu yukarı çıkartıyoruz. Dünyanın 60 milyon yılda aşağıya hapsettiği karbonu geri çıkartıyoruz. Tüketim alışkanlıklarınız dünyanın dengesini değiştirmek için yeterli”
“Tekstil sektörü ve akıllı telefonlar dünyayı en çok kirleten sektörlerden biri”
Tekstil sektörünün de dünyayı en çok kirleten sektörlerden bir tanesi olduğunun altını çizen İslamoğlu, “İnsanlar artık giyinmek için elbise almıyorlar, kendi varlıklarını göstermek için elbise alıyorlar. Akıllı telefonların sera gazı emisyonları çok yüksek. Akıllı telefonlar eskiyor mu, hayır. Şu anda kullandığınız cep telefonları ufak bir güncelleme ile yeniden kullanılabilir hale getirilebilir. Ama bunu yapmak istemiyorlar. Çünkü yavaşlaması işlerine geliyor. 2010- 2019 yılları arasında ünlü bir marka tarafından 13 milyar telefon satılmış, 3 milyarı kullanımda. Geri kalanın hepsi çalışır vaziyette ama çekmecenizde duruyor. Onun içinde altın var, gümüş var, su var, enerji var, karbon var, bakır var, her şey var onun içinde. Bu kadar şey üretmişiz, dünyayı kirletmişiz, birde çekmecede duruyor. Niye? Yavaşladı diye. Size devamlı o telefonu satıyorlar. Telefonun bir maliyeti yok. Telefonun maliyeti 10 dolar. Ama siz ona dünyanın parasını veriyorsunuz” dedi.
“Sadece eğlenmek için dünyayı yok ediyoruz”
İslamoğlu günlük hayatta iklim krizine neden olan diğer alışkanlıklar için de şöyle konuştu:
“Mesajların karbon ayak izi de oldukça yüksek. Günde 400 milyon mesaj atılıyormuş, uçakların günlük karbon emisyonuna eşit miktarda. Attığınız her mesaj enerji demek. Çünkü cep telefonları enerji ile çalışıyor. Bunu yakalayan sistemler enerji ile çalışıyor. Biz buna ekolojik sapkınlık diyoruz. Sosyal medyanın karbon ayak izi çok yüksek. Sadece eğlenmek için dünyayı yok ediyoruz. Burada üretilen videoları depolamak için binlerce makine çalışıyor. Makineleri soğutmak gerekiyor. İklim krizi ile bu makineleri soğutmak için iki misli enerji harcamamız gerekecek.”
“Bitcoin, ülke boyutunda enerji tüketiyor”
“Bir başkası bitcoin. Bitcoin Hollanda, Birleşik Arap Emirlikleri’nin, Pakistan ve Norveç’in tükettiği enerji kadar enerji tüketiyor. Biz fosil yakıtlarından kurtulacağız dedik, güneş enerjisini kullanacağız dedik, rüzgâr enerjisini kullanalım dedik, birde üstene ekledik niye ‘Bitcoin’ için, niye ‘Tiktok’ için. Böyle bir dünya sürmez. Belli bir yere kadar gelecek, belli bir yerden sonra dünya kendi kendini düzeltmeye başlayacak.
“Siz o kahveyi içeceksiniz diye ormanları yok ediyorlar”
“İçtiğiniz kahve. Kahve Brezilya’dan geliyor. Siz o kahveyi içeceksiniz diye ormanları yok ediyorlar, yerine kahve ekiyorlar. O nedenle kahvenin karbon ayak izi çok yüksek. Bugünden başlayarak, biz dünya için ne yapabiliriz diye düşünüyorsanız; kahveyi kesin, çay için. Çay Türkiye’de üretiliyor. İthal ürünleri hiç tüketmeyin. Yerli ürünlere yönelin. Yapabileceğiniz kadar yerele dönün.”
“Ağaç altında ateş yakacağımız canlı değil”
“Ağaç altında ateş yakacağımız bir canlı değil. Biz ormana gidiyoruz, oksijen almaya gidiyoruz. Mangalı yaktığınız zaman karbon soluyorsunuz. Zehirleniyorsunuz. O yüzden biz mangala karşıyız. Yoksa Kaz Dağları’ndaki oksijenle buradaki oksijen arasında bir fark yok. Orada da yüzde 21, burada da yüzde 21. Oradaki kaliteli oksijen, buradaki kalitesiz oksijen. Arasındaki fark o.”
“Büyük göç dalgası başladı”
İklim göçü hakkında da değerlendirmelerde bulunan İslamoğlu, “Sağlık giderlerimiz yüzde bin 200 arttı. Daha da artacak. Avrupa’nın birçok yerine gittiğiniz zaman muayene olamıyorsunuz. Doktor bulamıyorsunuz. O yüzden sağlıklı bir çevreye ihtiyacımız var. Büyük bir göç dalgası başladı. Eğer bunu durduramazsak 2050 yılı içinde doğudan batıya yaklaşık 250 - 300 milyon insanın çoluğuyla, çocuğuyla hareket etmesi bekleniyor. İklim göçü. Gelecekleri yerler burası. Bir kısmı zaten geldi. Sokaklara çıktığınızda bunu görüyorsunuz zaten. Gidecekleri bir yer yok. Suyu, toprağı, refahı olan yerlere gelecekler. İnsan yaşamak isteyecek, yaşayacağı yere gelecek” şeklinde konuştu.
“Karbon tutucu bitkiler ekebiliriz”
Son olarak karbon ayak izini düşürmek için neler yapılabilir sorusuna karşılık da yorumda bulunan İslamoğlu, “Yapılacak çok şey var. 1.2 milyar hektar boş alan var. Bu alanlara karbon tutucu bitkiler ekebiliriz. Şu anda Avrupa’da karbon tutma makineleri geliştiriyorlar. Bunlar havadaki karbonu yakalıyor. Yakaladığı karbonu sıvı hale getirip, kayalara enjekte ediyor. Bunun üzerine çalışanlar var. Bu karbon kötü bir şey değil. Karbon enerji demek. Bitkiler bu karbonu alıp besin üretiyorlar bize. O karbona ihtiyaçları var. Dikey tarım yapmaya başladık. Böyle bir krize girersek düz tarım yapmamız çok zor. Bugün şeftali üreteceksiniz, bir kar yağdığı zaman bu sene şeftali yiyemezsiniz, armut yiyemezsiniz. Şu anda meyve sebze üretmek çok zor. Ancak salata gibi, biber gibi bitkileri üretebiliyoruz. Ama yakın zamanda meyveler için de dikey tarım gelecek. Artık sistem buraya doğru gitmeye başladı. Belki de lunaparkların içinde tarım yapacağız. Adapte olabilmek için. Çünkü yüzeyde tarım yapmamız zorlaşacak” dedi.
Yoğun katılımın olduğu konferansa İstanbul Arel Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Özgür Gözükara, İstanbul Arel Üniversitesi Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Ergül Berber, Prof. Dr. Hüseyin Gün, İstanbul Arel Üniversitesi Genel Sekreteri Mustafa Kılıçaslan, fakülte dekanları, akademik ve idari personel ile öğrenciler katıldı. Özellikle tüketim alışkanlıklarımız açısından farkındalık oluşturan konferans teşekkür belgesinin takdimi ve fotoğraf çekimi ile sona erdi.
