‘Son Hattatlar’ Millet Kütüphanesi’nde

İbnülemin Mahmud Kemal’in en önemli eserlerinden “Kemâlü’l-Hattâtîn”, yepyeni bir tasarım ve edisyonla “Son Hattatlar” isminde çıkan kitabı, Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi “Nadir Eserler” bölümünde yerini aldı.
Son devir Osmanlı devlet adamları, şairleri, musikişinasları ve hattatları üzerine kaleme aldığı biyografilerle tanınan İbnülemin Mahmud Kemal İnal’ın (1871-1957) “Son Hattatlar” kitabı Ketebe Yayınları’ndan çıktı. Eser, araştırmacılara kaynak olması amacıyla Albayrak Grubu Kurumsal İletişim Müdürü Esad Sivri tarafından, Cumhurbaşkanlığı Kütüphaneler Daire Başkanı Ayhan Tuğlu’ya teslim edildi. Millet Kütüphanesi “Nadir Eserler” bölümünün raflarında yerini alan eser, çok sayıda araştırmacıya da önemli bir kaynak olacak.
İlk baskısı 1955 yılında yapılan ve yazarın “Kemâlü’l-Hattâtîn” ismini verdiği kitap, 1788 yılından itibaren yetişmiş Osmanlı hattatlarının ayrıntılı yaşam öykülerini ve eserlerinden örnekleri içeriyor.
Ketebe Yayınları’nın yeni dizisi “İbnülemin Külliyatı”nın ilk kitabı olan “Son Hattatlar”, M. Uğur Derman’ın danışmanlığında Mahmut Sâmi Kanbaş tarafından yayına hazırlandı. 1955’teki ilk baskısı referans alınarak ve yeni hatlarla zenginleştirilerek yepyeni bir tasarımla hazırlanan eser, yeni edisyonuyla hat sanatına gönül verenler için koleksiyonluk bir eser olma özelliği taşıyor.
“Son Hattatlar”da, İbnülemin Mahmud Kemal’in kaynaklardan ulaştığı yahut bizzat tanıştığı 11’i kadın olmak üzere 329 hattata yer veriliyor. Kitap, güzel yazı sanatımıza hizmet etmiş sanatkârların hal tercümelerini, fotoğraflarından yola çıkılarak bu baskıya özel çizilmiş portrelerini ve seçme eserlerinin birer fotoğrafını ihtiva ediyor. Bu sayede, Osmanlı’nın son döneminde yetişmiş hattatların büyük bir kısmı sadece ketebe kaydında bir isim olmaktan kurtuluyor; isimleri, resimleri, hatt-ı destleri İbnülemin’in bu eserinde hayat buluyor.
Son derece zengin bir muhtevaya sahip “Son Hattatlar”, Osmanlı yazı medeniyetinin muhteşem tablolarından birini oluşturan hat sanatının kalem güzellerini olanca güzellikleriyle gözler önüne seriyor. Sülüs, Nesih, Celi, Talik ve Rika tarzı yazı usullerinde levha yazmış hattatlar, bu başlıklar içinde üslupları da dahil edilerek anlatılıyor. Eserin içinde yalnızca hal tercümeleri ve eserlerinden örnekler değil, hattatlara dair güzel menkıbeler de yer alıyor.
İbnülemin Mahmud Kemal’in bütün biyografik eserleri aynı zamanda otobiyografik eser niteliğinde olduğu için, hat sanatına ilgisi olmayanlar da bu kitapta son devir bir İstanbul efendisinin hayatına, ikili ilişkilerine, siyasi hatıralarına, kitap kültürüne dair ilginç anekdotlar bulabiliyor.
Son Hattatlar’ın güncellenmiş bu yeni basımında, önceki baskıların maddi koşullar sebebiyle izin vermediği fakat bugün mümkün olan, hat levhalarının renkli olarak basılması ve siyah beyaz silik hattat fotoğraflarının çizilmesi gibi bir takım değişiklikler yapıldığı da görülüyor.
632 sayfadan oluşan, özel kâğıda renkli baskılı ve bez ciltle kaplı “Son Hattatlar”, koleksiyonluk prestij bir eser olarak özel okuyucularını bekliyor. Kitap, seçkin kitapçılardan temin edilebileceği gibi, ketebe.com, birlikte.com.tr, kitapyurdu.com, dr.com.tr gibi internet satış sitelerinden de satın alınabilir.