Salgında taşınmalar yarıya düştü, sayfiyeler hareketlendi

Tüm dünyayı etkisi altına alan Kovid-19 pandemisi, İstanbul Avrupa Yakası’ndaki taşınma hareketini ciddi anlamda etkiledi. Geçen yıl İstanbul Avrupa Yakası’nda 352 bini aşan toplam taşınma hareketi bu yıl aynı dönemde yüzde 40,7’lik bir gerileme ile 208 binlere düştü. Pandemi sürecinde Çatalca, Silivri başta olmak üzere İstanbul’un sayfiye yerleri olarak bilinen ilçelerde doluluk oranları artarken bu durum elektrik tüketimine de yansıdı. Öyle ki Nisan ayında Silivri’deki mesken elektrik tüketimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 35’in üzerinde bir artışa sahne oldu.
CK Enerji Boğaziçi Elektrik’in 2016 yılından bu yana düzenli olarak açıkladığı ‘Gayrimenkulün Enerjisi Raporu’nun 2020 yılı ilk yarıyıl sonuçları, Kovid-19 pandemisinin gayrimenkul sektörü ve elektrik tüketimindeki etkisini ortaya koydu. Salgınla mücadele kapsamında evde kalmanın büyük önem taşıdığı bu dönemde İstanbul Avrupa Yakası’ndaki taşınma hareketi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 40,7 gibi oldukça yüksek bir oranda geriledi. Pandeminin bir diğer etkisi ise İstanbul’un sayfiye yerleri olarak kabul edilen Çatalca, Silivri gibi ilçelerde yaşandı. Söz konusu ilçelerde Mart ayından itibaren doluluk oranlarının artmasıyla birlikte elektrik tüketimi yükselişe geçti. Özellikle Nisan 2020’de Silivri’deki meskenlerde elektrik tüketimi artışı yüzde 35’leri aştı. Bu süreçte 35 yaş altı ve 64 yaş üzerindeki abonelerin hareketleri de dikkat çekti.
2020 yılının ilk yarı verilerini kapsayan Gayrimenkulün Enerjisi Raporu’nu açıklamak üzere basın ile bir araya gelen CK Enerji Boğaziçi Elektrik Genel Müdürü Halit Bakal, “Tüm dünyayı etkisi altına alan salgına karşı bir yandan 4,4 milyon müşterimizin diğer yandan çalışma arkadaşlarımızın sağlığını korumak adına her türlü tedbiri aldık. Sokağa çıkma sınırlamalarının olduğu bu dönemde online uygulamalarımız ile müşterilerimizin her türlü talebine yanıt vererek bu zorlu süreci başarılı bir şekilde yönettik. 2020 yılının ilk 6 ayını içeren yeni raporumuz hem gayrimenkul hem de enerji sektörü için çok değerli veriler ve tüketici davranışlarını içermesi açısından büyük önem taşıyor” değerlendirmesinde bulundu.
İkinci el gayrimenkulde taşınma hareketleri yüzde 46,7 geriledi
Bakal’ın detaylarını paylaştığı Gayrimenkulün Enerjisi Raporu’na göre 2020 yılının ilk altı ayında toplam taşınma hareketi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 40,7 geriledi. 2019’un ilk altı ayında İstanbul Avrupa Yakası’nda 352 bin 172 olan toplam taşınma hareketi, Kovid-19 salgınına karşı evde kalmanın önemli olduğu bu yılın ilk altı ayında 208 bin 667 seviyesine kaldı.
Bu düşüşün büyük kısmı ikinci el gayrimenkule geçişlerdeki gerilemeden kaynaklandı. 2020 yılının ilk altı ayında ikinci el gayrimenkule geçiş rakamları bir önceki yıla göre yüzde 46,7 düşerek 283 bin 257’den 151 bin 82’ye geriledi.
Yeni gayrimenkule geçişte ise gerileme yüzde 16,4 olarak gerçekleşti. 2019’da yeni gayrimenkule geçenlerin sayısı 68 bin 915 iken bu yılın ilk altı ayında ilk kez kapısı açılan gayrimenkul sayısı 57 bin 585’e indi. İlk yarıda her gün ortalama 316 abone yeni konutuna taşındı. Aslında yeni gayrimenkule geçiş yılın ilk iki ayında 2019’un üzerinde seyrederken pandeminin etkisiyle Mart, Nisan ve Mayıs’ta hızlı bir düşüş yaşandı. Ancak Haziran başından itibaren atılan normalleşme adımları ve konut faizlerindeki düşüş, ay içinde kendini gösterdi. Haziran 2019’da yeni gayrimenkule geçiş sayısı 9 bin 484 iken Haziran 2020’de bu rakam 9 bin 444 ile hemen hemen geçen yılki seviyeye ulaştı.
Bazı ilçelerde doluluk oranı yükseldi
Gayrimenkulün Enerjisi Raporu’nda bir ilk olarak bu kez ilçelerin ‘doluluk oranları’ da yer aldı. CK Enerji Boğaziçi Elektrik’in aktif abonelikler üzerinden yaptığı belirlemeye göre evde kalmanın büyük önem taşıdığı pandemi döneminde bazı bölgelerde doluluk oranlarında önemli artışlar yaşandı. Yılın ilk yarısında meskenlerin doluluk oranlarına bakıldığında geçen yılın aynı dönemine göre en büyük artışlar yüzde 5,49 ile Arnavutköy, yüzde 5,40 ile Beylikdüzü, yüzde 4,43 ile Başakşehir, yüzde 4,17 ile Çatalca, yüzde 3,89 ile Esenyurt ve yüzde 3,50 ile Silivri’de gerçekleşti. Bu dönemde merkeze yakın ilçeler Fatih ve Güngören’de doluluk oranlarında geçen yılın aynı dönemine göre düşüş görüldü.
Meskende elektrik tüketimi de artışa geçti
Yılın ilk yarısında meskenlerdeki doluluk oranları elektrik tüketimine de yansıdı. Özellikle Çatalca, Silivri gibi ilçelerde yazlık olarak kullanılan konutlara geçişin etkisiyle Mart ayında Çatalca’da meskenlerdeki elektrik tüketimi yüzde 10,5 arttı. Pandemiye karşı önlemlerin sıkılaştığı Nisan’da ise Silivri’de mesken elektrik tüketimindeki artış yüzde 35,36 gibi oldukça yüksek seviyelere ulaştı. Mayıs ayından itibaren bu kez şehir merkezlerinde, meskende elektrik tüketimi geçen yılın aynı dönemine göre gerilemeye başlarken Çatalca, Silivri, Eyüpsultan, Beylikdüzü gibi ilçelerde yükselme devam etti. Mayıs’ta başta Fatih ve Bakırköy olmak üzere İstanbul Avrupa Yakası’ndaki 16 ilçede meskende elektrik tüketimi ise geçen yılın aynı dönemine göre geriledi.
1 Haziran’da başlayan normalleşme süreciyle Haziran ayında da Çatalca ve Silivri’deki meskende tüketim artışı devam etti. Haziran’da Çatalca’da meskende elektrik tüketimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12,26, Silivri’de ise yüzde 7,68 yükseldi. Bu dönemde Fatih’te meskende elektrik tüketimi yüzde 7,6, Zeytinburnu’nda yüzde 4,65, Bahçelievler’de ise yüzde 4,22 gibi oranlarda düştü. Bu düşüşte İstanbul Avrupa Yakası’ndaki bazı vatandaşların şehirlerarası ulaşım yasağının kalkması sonrasında memleketlerine gitmeleri de etkili oldu.
35 yaş altı ve 64 yaş üstü abonelerde taşınmalar arttı
Yılın ilk altı ayında bazı ilçelerde 35 yaş altı ve 64 yaş üstü abone gruplarında dikkat çekici bir hareket gözlendi. Daha çok 35 yaş altı abonelerin tercih ettiği Şişli, Kağıthane, Esenyurt, Beyoğlu, Beşiktaş’ta gençlerin taşınma hareketleri arttı. Şişli’de bu yaş grubunun yüzde 45,3’ü, Kağıthane’de yüzde 45,07’si, Esenyurt’ta yüzde 44,09’u, Beyoğlu’nda 39,1’i ve Beşiktaş’ta yüzde 37,9’u meskeni değiştirdi. Bu değişiklikte 35 yaş altı tek başına yaşayan bazı abonelerin ailelerinin yanına yerleşmesi, üniversite son sınıfta okuyanlardan kimilerinin ise evlerini boşaltıp memleketlerine geri dönüşü de etkili oldu.
64 yaş üstü abonelerde ise Bakırköy, Bayrampaşa, Çatalca, Güngören ve Sarıyer’de taşınmalar arttı. Bakırköy’de bu yaş grubu abonelerinin yüzde 16,25’i, Bayrampaşa’da yüzde 14,98’i, Çatalca’da yüzde 14,53’ü meskenlerinden ayrılarak başka bir yere taşındı. Bu hareketin bir bölümü 64 yaş üstü abonelerin bazılarının memleketlerine dönüşünden kaynaklandı.
Yabancı abone sayısı 160 bine yaklaştı
Bu arada yılın ilk yarısında pek çok ülke ile uçuşların durdurulmasının etkisi ile İstanbul Avrupa Yakası’na gelen yabancı ziyaretçi sayısı hemen hemen durdu. 2019 yılında CK Enerji Boğaziçi Elektrik’in 149 bin 946 olan yabancı abone sayısı yüzde 6,4 yükseldi ve Haziran sonu itibarıyla 159 bin 914’e çıktı. Ülkeler arasında seyahat yasağı nedeniyle Türkiye’de kalan yabancıların aboneliğini üstlerine alması bu harekette etkili oldu.