Rekabet Kurumu resmi Youtube hesabı üzerinden, topla-dağıt kartellerinin oluştuğunun anlatıldığı bir video yayınlandı. Videoya göre, bir tüketici bir temizlik ürününü Market 1'den almak istemesine karşın fiyatını görüp vazgeçiyor. Ardından Market 2'ye ve Market 3'e girerek fiyatların diğer marketlerle aynı olduğunu görüyor. O sırada Market 1 yetkilisi üretici firma ile mesajlaşıyor. Üretici firma tarafından Market 1 yetkilisine gönderilen mesajlarda, “İsteğiniz üzerine diğer rakip marketlerle görüştüm. Piyasa organize edildi. Firmamızın gıda ürünlerinde yarın yeni raf fiyatlarına geçilecek. Fiyatlar aynı olsun ki hepimiz kazanalım” ifadeleri kullanılıyor.
Piyasa organize edildi
Ertesi gün bir başka tüketici ise Market 1'e girerek gıda ürününe almak istemesine karşın aynı şekilde fiyatından dolayı vazgeçiyor. Tüketici Market 2'ye girdiğinde de aynı durumla karşılaşıyor. Ardından Market 3'e giren tüketici aynı gıda ürününün diğer iki marketten daha ucuz olduğunu görünce satın alıyor. Hemen ardından Market 1 yetkilisi üreticiyi telefonla arayarak, “Rakibimiz gıda ürününde fiyat düşürmüş. Bu duruma müdahale et fiyatı yükseltsin. Yoksa ben de fiyatı indiririm. Zararımı sana yazarım” diyerek, üreticiden, “Hemen ilgileniyorum” cevabını alıyor. Ardından üretici, Market 3 yetkilisini arayarak, “Abi, senin yaptığın bu indirim bizi sıkıntıya soktu. Fiyatı diğer marketlerle dengelemezsen hepimiz zarar göreceğiz” diyerek, Market 3 yetkilisinden, “Tamamdır. Ben indirimi sonlandırıp fiyatı eski haline getiriyorum” yanıtını alıyor.
“Rekabet, sağlıklı işleyen piyasaların, tüketici refahının, yüksek istihdamın ve büyümenin teminatıdır”
Video topla-dağıt yöntemiyle kartelleşme şu şekilde anlatıldı:
“Topla-dağıt karteller, aynı pazardaki rakiplerin genellikle ortak tedarikçiler aracılığı ile fiyatlarını koordine ettikleri bir rekabet ihlalidir. Rekabet Kurulu, Mayıs 2020'de başlattığı ve 19 aylık sürecin sonunda Ekim 2021'de tamamladığı bir soruşturmada çeşitli zincir marketlerin doğrudan veya dolaylı temaslar yoluyla fiyatlarını ve fiyat artış oranlarını koordine ettiklerini, rekabete hassas bilgilerini paylaştıklarını tespit etmiş ve başlangıcı 2018 yılına dayanan bu davranışları nedeniyle bazı zincir marketler hakkında idari para cezası uygulanmasına karar vermişti. Rekabet Kurumu, gerek şikayet üzerine gerekse kendiliğinden harekete geçmekte ve piyasalarda rekabeti engelleyen veya bozan eylemleri inceleyerek gerektiğinde idari yaptırımları uygulayabilmektedir. Rekabet, sağlıklı işleyen piyasaların, tüketici refahının, yüksek istihdamın ve büyümenin teminatıdır.”
9549,89%1,94
34,54% 0,18
36,00% -0,62
3005,99% 1,50
5006,70% 1,01