Kurumsal şirketlerin salgın ve sonrasındaki döneme büyük ölçüde hazırlıklı olduğu gözlemlendi. Buna göre, yapılan araştırmada ankete katılanların yüzde 60’ı bu döneme özel görev gücü kurarken, yüzde 74’ü senaryo çalışmaları yaptı. Her 100 şirketten 82’si finansal hedeflerinde revizyona giderken salgın sonrasında yönetim kurullarının görev ve sorumluluklarında değişiklik beklemeyenlerin oranı ise yüzde 45 olarak gerçekleşti.
Kurumsal yönetim anlayışının Türkiye’de tanınması, gelişmesi ve en iyi uygulamalarıyla hayata geçirilmesi amacıyla faaliyetlerini sürdüren Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği (TKYD), salgının kurumsal şirketlere etkisini ölçümlemek üzere ’Salgın ve Sonrasında Kurumsal Yönetim’ başlıklı bir araştırma yayımladı. Yüzde 38’i halka açık olmak üzere toplam 208 şirketin katıldığı araştırma, kurumsal yönetim ilkelerini uygulayan şirketlerin salgın dönemine büyük ölçüde hazırlıklı olduğunu gösterdi. Yönetim kurullarının cesur adımlar atması gereken bir dönem yaşandığını söyleyen TKYD Yönetim Kurulu Başkanı Feyyaz Ünal, "Kurumsal yönetimini adillik, şeffaflık, hesap verebilirlik ve sorumluluk ilkeleri üzerine inşa etmiş şirketler, bu süreci diğer şirketlere göre kısmen daha kolay geçiriyor ve salgın sonrasındaki döneme hızla adapte oluyor" dedi.
"Kriz dönemlerini iyi yönetebilen yönetim kurullarının önemi arttı"
Ünal, salgının oluşturduğu belirsizlik ortamında, kriz dönemlerini iyi yönetebilen yönetim kurullarının öneminin arttığına dikkat çekerek, "Yönetim kurullarının cesur adımlar atmaları gereken bir dönem yaşandı. Mevcut durum, öngörülemeyen pek çok yeni sonuç doğurdu. Sağlık, yaşam ve ekonomi gündemimizin başına yerleşti. Bu dönemin şirketler üzerindeki etkilerinin en aza indirilebilmesi için yönetim kurullarına ve üst yönetime önemli görevler düşüyor. Özellikle kurumsal yönetimini adillik, şeffaflık, hesap verebilirlik ve sorumluluk ilkeleri üzerine inşa etmiş şirketler, bu süreci diğer şirketlere göre kısmen daha kolay geçiriyor ve salgın sonrası döneme hızla adapte oluyor. Şirketlerin finansal ve operasyonel süreçlerini gözden geçirmeleri, kriz senaryolarını oluşturmaları ve özel görev gücü oluşturmaları kurumsal yönetim adına çok önemli gelişmeler. Bununla birlikte yedekleme planı ile komite ve mekanizmaların işleyişiyle ilgili atılacak adımlar olduğunu görüyoruz. Dernek olarak, üyelerimizin ve ülkemiz şirketlerinin en iyi uygulamaları yapabilmesi için her zaman olduğu gibi bu dönemde de çalışmaya devam ediyoruz. Şirketlerimizde bu süreçte destek olmaya hazırız" ifadelerini kullandı.
Yönetim kurullarının yüzde 43’ü ihtiyaç olduğunda toplanıyor
Araştırmaya katılan şirketlerin yüzde 81’i bir iletişim planları olduğunu söylerken yüzde 85’i uzaktan çalışma ve karar almak için fiziki altyapılarını yeterli bulduğunu ifade etti. Çalışanlar ve iş sonuçları açısından senaryo çalışması yapan şirketlerin oranı yüzde 74 iken her 100 şirketten 60’ı bu döneme özel kurdukları özel görev gücü ile daha hızlı aksiyon alıyor. Bu ekibin yanı sıra, yönetim kurulları da fiziki veya uzaktan erişimle toplantılarına devam ediyor. Yönetim kurullarının yüzde 21’i ayda bir, yüzde 20’si haftada bir toplanırken yüzde 43’ü ise ihtiyaç olduğunda toplanmayı tercih ediyor.
Üst yönetimler krizi yönetecek donanıma sahip
Hissedar veya üst düzey yöneticilerin katıldığı araştırma, şirketlerin kriz döneminde üst yönetime güvendiklerini ortaya koydu. Katılımcıların yüzde 90’ı üst yönetimin krizi yönetebilecek donanımda olduğunu ifade etti. Üst yönetimi yeterli bulmayan yüzde 10’luk kesim ise kriz yönetimi, nakit yönetimi ve iletişimdeki eksikliklere dikkat çekti. Şirketlerin yüzde 74’ü risk komitesi olduğunu söylerken yüzde 64’ü iç denetim, yüzde 48’i iç kontrol, yüzde 45’i ise bağımsız dış denetim mekanizmalarının işlediğini vurgulandı.
Yedekleme planı şirketlerin yarısının gündeminde
Şirketlerin iş sürekliliğini sağlamaları ve olası risk durumunda kilit pozisyonlardaki görevlerin devamlılığı için büyük önem taşıyan ‘yedekleme planı’ ise her 100 şirketin 44’ünde bulunuyor. Katılımcıların yüzde 44’ü yedekleme planları olmadığını, yüzde 12’si ise konu hakkında bilgisinin bulunmadığını söyledi.
Finansal tablolar revize ediliyor
Salgının ekonomik etkilerinin tüm dünyayı etkisi altına aldığı bu dönemde, kurumsal şirketler finansal tablolarını da masaya yatırdı. Katılımcı şirketlerin yüzde 82’si finansal hedefler ve nakit yönetimine ilişkin revizyon yaptığını belirtti.
Yönetim kurullarının sorumlulukları artacak
Ankete katılanlar, salgın sonrasındaki döneme ilişkin de değerlendirmelerde bulundu. Buna göre, katılımcıların yüzde 72’si bu dönem sonrasında yönetim kurulu kompozisyonunda bir değişiklik beklemiyor. Değişiklik bekleyen kesimin yüzde 23’ü yönetim kurullarına teknoloji bilgisi olan üyelerin ekleneceğini öngörüyor. İkinci en büyük değişikliğin de cinsiyet, yaş veya mesleki uzmanlıklar yönünden çeşitliliğin artması yönünde olacağı düşünülüyor.
Yönetim kurulu kompozisyonunda büyük ölçüde değişiklik beklemeyen hissedar ve üst düzey yöneticiler, görev ve sorumluluklar alanında ise farklı düşünüyor. Katılımcıların yüzde 55’i salgın sonrasında yönetim kurullarının görev ve sorumluluklarının değişmesini bekliyor. En büyük değişiklik beklentileri ise stratejik rehberlik sorumluluğunun, kontrol-gözetim sorumluluğunun ve komitelerin etkinliğinin artması olarak sıralanıyor.