Karadeniz’i kirleten Rus şirkete soruşturma

Rusya’nın Karadeniz kıyılarında meydana gelen petrol sızıntısının boyutu sanılanından daha büyük çıktı. Rusya Başsavcılığı, asılsız beyanda bulunan şirket hakkında soruşturma başlattı. Biyolojik çeşitliliğe ve ekolojiye zarar vermekle suçlanan Rus KTK şirketi ile tüm sorumlular tazminat cezasına çarptırılabileceği belirtildi.

Rusya’nın Karadeniz kıyısındaki Novorossiysk şehri açıklarında 7 Ağustos günü petrol sızıntısı meydana gelmişti. Terminalin sahibi Hazar Boru Hattı Konsorsiyumu (KTK) şirketi, 8 Ağustos’ta yaptığı ilk açıklamada, sızan ham petrol miktarının 12 metreküpten daha az (12 ton) olduğunu ve yalnızca 200 metrekarelik alana yayıldığını açıkladı. Sorumluluğu üstlenmeyip sızıntının Yunan bayraklı Minerva Symphony tankerinden kaynaklandığını belirtti. Açıklamada "Durum normalle döndü, Karadeniz’in yerel nüfusuyla, flora ve faunası için tehdit oluşmadı" denildi.

Bölgede inceleme yürüten Rusya Bilimler Akademisi aksi yönde sonuçlara ulaşırken, Rusya Uzay Araştırmaları Enstitüsü’nden alınan uydu görüntüleri, petrol sızıntısının 80 kilometrekarelik alanı etkileyip açık denize ulaştığının görüldüğü belirtildi. Çevre felaketinin gerçek boyutu Rus şirketin açıklamasının 400 bin katı büyüklükte olduğu belirtilirken, denize 12 ton değil yaklaşık 100 ton petrol sızdığı belirlendiği aktarıldı.

Şirketin iddiasının aksine sızıntı Yunan tankerinden kaynaklanmadığı, gemiye yükleme yapıldığı sırada bir hidrolik kompresör bozulduğu için ham petrol KTK şirketi tesisinden denize aktığı belirtildi. KTK daha sonra ilk açıklamasını düzelterek sızıntının kendilerinden kaynaklandığını kabul ederken, sızıntı olan alan kazadan bir gün sonra çembere alındı. KTK deniz terminalinden de petrol sevkiyatı durduruldu.

Bu durum medya da geniş yer bulurken, Rusya Tabii Kaynaklar ve Çevre Kurumu (Rosprirodnadzor) sızıntının çevreye verdiği zararın değerlendirmesine yönelik çalışma başlattı. Şirket hakkında önce çevre kirliliğine yol açtığı gerekçesiyle ceza davası açıldı. Geniş kamuoyu tepkisi üzerine konu Rusya Soruşturma Komitesine devredildi ve dosyayı Rusya Federasyonu Başsavcılığı devraldı. Sudaki biyolojik kaynaklara ve çevreye önemli zarar vermekle suçlanan şirket ile tüm sorumlular tazminat veya hapis cezasına çarptırılabileceği belirtildi.

Petrol sızıntısının çevreye zararının hangi boyutta olduğu merak edilirken, Doğal Hayatı Koruma Vakfı Rusya Ofisi (WWF Russia) sızıntı sonrası Abrau-Durso bölgesindeki kıyı bölgesinde petrol izlerine rastlandığını açıkladı. Sahilin yaklaşık 7 kilometrelik bölümü kirlendi. Anapa yakınlarındaki Bolşoy Utriş’te yunus akvaryumu çalışanları denizde petrol lekeleri tespit etti. Kalıntıların tesisteki canlılara zarar vermemesi için emici bantlar yerleştirildi. Buna karşılık kıyı ekosistemleri ve tatilciler için ciddi riskin olmadığı belirtildi. Rusya Bilimler Akademisi Oşinoloji Enstitüsüne göre, sızıntı sonucu meydana gelen petrol tabakası akıntı sayesinde denizin kıyı hattından uzaklaşıyor. Novorossiysk yakınlarındaki petrol tabakası, buharlaşma yoluyla yok olabilir. Toparlanmanın iki hafta sürmesi beklenirken, petrolün sadece bir kısmı buharlaşırken diğer kısmı dibe çökeceği vurgulandı.