16 Ekim 2019 tarihinden bu yana, İstanbul'un 39 ilçesinde yaklaşık 100 bin çocuğa süt dağıtan İBB, İstanbul Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği ile imzaladığı yeni sözleşmeyle, ihtiyacı olan çocuklara süt dağıtmaya ara vermeden devam edecek.
Konuya ilişkin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı'ndan yapılan açıklama şöyle:
"1- Süt, çocukların fiziksel ve bilişsel yeteneklerinin geliştirilmesi ve desteklenmesi açısından son derece önemlidir. Bu bağlamda, İBB Başkanı Sayın Ekrem İmamoğlu'nun adaylık sürecindeki vaatleri arasında, süte ulaşamayan çocuklara ücretsiz süt dağıtımı da bulunmaktadır. 23 Haziran 2019 tarihinde yenilenen İstanbul seçimlerinin ardından, sözü edilen vaadin yerine getirilmesi için çalışmalara başlanmıştır. Bu kapsamda, 3 ila 6 yaş arasında olup, ebeveynlerinin yeterli gelire sahip olmaması nedeniyle süte ulaşamayan çocuk sayısı yaklaşık 100 bin olarak saptanmıştır. İhtiyacı olan çocuklarımıza her gün 1 bardak süte tekabül edecek şekilde ayda 8 litre süt dağıtılması kararı alınmıştır.
2- Bu çerçevede, miktar ve kalite açısından uygun olan sütün İstanbul çevresinden temin edilmesine yönelik araştırmalar yapılırken, 1967 yılında kurulmuş bulunan, 2 binden fazla ortağıyla ürettiği süt ve süt ve süt ürünlerindeki kalitesi ve deneyimi tescilli olan Tire Süt Mahsülleri Kooperatifi ile litre başına 3,80 TL + KDV fiyatla, 4734 sayılı yasanın 3 a hükmü uyarıncasözleşme imzalanmıştır. Sözleşme dönemi 16 Ekim 2019 ila 31 Aralık 2019 tarihlerini kapsamaktadır. Sözleşme kapsamında, Tire Süt Mahsülleri Kooperatifi, ortaklarından toplayıp kalite denetlemesini yapıp standartlara uygun biçimde soğutmuştur. Kooperatif, kendisinin anlaşma yaptığı bir UHT firmasına süt tankerleriyle taşıtmış, sütler burada UHT ettirilmiş ve İBB'nin standartlarını belirlediği şekilde uzun kullanım ömrüne uygun olarak kutulanmıştır. Bu kez UHT süt koliler halinde TIR'larla İBB Anadolu ve Avrupa depolarına taşınmış ve teslim edilmiştir. Kalite denetimleri İBB tarafından fiziksel ve laboratuar koşullarında test edilen sütler, daha sonra 60 süt kamyonetinde çalışan 60 şoför, 60 sosyolog/sosyal hizmet uzmanı aracılığıyla depolarımızdan alınarak, 39 ilçemizde yaklaşık 100 bin çocuğumuza Dünya Gıda Günü olan 16 Ekim 2019 tarihinden itibaren dağıtılmaya başlanılmıştır.
3- Süt dağıtımı devam ederken, İBB, Trakya ve İstanbul çevresinde miktar, kalite ve fiyat açısından uygun süt temini için araştırmalara başlamış, bu esnada İstanbul Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği ile irtibat kurularak, kapasitelerini geliştirmeleri için kendileri cesaretlendirilmiştir. Bu çerçevede sözü edilen Birlik, süt toplama ve taşıma konusunda ilave yatırımlara girişmiştir. Birlik'in ortaklarının sütleri, İBB tarafından analiz edilmiş, teknik elemanlarımız aracılığıyla üreticilere kalite eğitimleri verilmiştir.
4- Bu arada, Ulusal Süt Konseyi'nin belirlediği çiğ süt fiyatlarında üç kez artış yaşanmıştır. 1 Ocak-30 Nisan 2019 arası için (TL/LT) 1,70 olan fiyat, 1 Mayıs-14 Kasım arasında 2,00, 15 Kasım 2019 sonrasında ise 2,30 olarak belirlenmiştir. Ara dönemde süt dağıtımının aksamaması için, yine Tire Süt Mahsulleri Kooperatifi ile 30 Ocak 2020 tarihinde bir önceki sözleşmeyle aynı koşullarda olmak üzere bu kez UHT depo teslimi litresi 4,15 TL+KDV fiyatla 5 Şubat - 6 Nisan tarihleri arası için sözleşme yapılmış ve yine dağıtımın aksamaması amacıyla 20 Nisan-11 Mayıs tarihleri arası için aynı fiyatla iş artışı yapılmıştır. Temin edilen sütler, yukarıda belirtilen yöntemle, çocuklarımıza dağıtılmaya devam edilmiştir.
5- Aynı zaman diliminde İBB, 6 Şubat 2020 tarihinde, yukarıda belirtilen koşullarla, aylar itibariyle ve yıl sonuna kadar İBB depolarına teslim edilmek üzere UHT süt alımına yönelik, açık ihaleye çıkmış, ihaleye beş firma teklif vermiş, fiyatlar TL/LT + KDV bazında 4,19 ila 4,80 aralığında sıralanmıştır. Fiyat ve diğer koşullar açısından uygun bulunmayan ihale, 7 Nisan 2020 tarihinde iptal edilmiştir. İzleyen süreçte, merkezi Çatalca'da bulunan İstanbul Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği, aynı koşullarda İBB depolarına UHT süt teslimini 4,12 TL/LT + KDV fiyatla yapabileceğini beyan etmiştir. Yapılan incelemelerde, Birlik'in kapasitesinin, sütün miktar ve kalitesinin yapılan çalışmalarla uygun hale getirildiği görülmüştür. Bunun üzerine, sosyal ve kamusal yarar gözetilerek, İstanbul Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği ile 6 Mayıs 2020-31 Aralık 2020 tarihlerini kapsayan bir sözleşme imzalanmıştır.
6- İstanbul Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği 5996 sayılı Kanun'a göre 1996 yılında kurulmuş ve 430 ortağa sahip ıslah amaçlı bir yetiştirici birliği olup, 4734 sayılı yasanın 3 üncü maddesinin a bendi kapsamında değerlendirilmesi gerektiğine ilişkin çok sayıda Kamu İhale Kurumu görüşü bulunmaktadır. Birliğin/ortaklarının 7 adet süt toplama aracında bulunan toplam 17,7 ton kapasiteli soğutmalı süt toplama tanklarıyla sütler doğrudan Çatalca ve Silivri'nin mahallelerinde bulunan Birlik üyesi üreticilerden alınmaktadır. Birliğin 11 adet toplam 26 ton kapasiteli soğutmalı tanklarında toplanmaktadır. Sütler, Birliğin anlaşma yapmış olduğu firmanın Lüleburgaz ve Pamukova'da bulunan fabrikalarına tankerlerle taşınmakta, burada UHT edilmekte, sözleşme / şartname koşullarına uygun biçimde üzerine gerekli ibareler (yazı-resim) basılarak önceden hazırlanmış olan ve uzun süreli korumaya uygun dayanıklı kutulara doldurularak gerekli mikrobiyal testlerden geçirilmekte, bekleme süresinin sonunda TIR'larla İBB'nin Anadolu ve Avrupa yakalarında bulunan depolarına teslim edilmektedir. İBB'nin fiziki ve laboratuar testlerinden de geçirilen sütler, yukarıda belirtildiği gibi İBB çalışanlarınca çocuklarımızın kapılarına kadar dağıtılmaktadır.
7- Görüldüğü gibi süreç, tümüyle saydam ve kamu yararı ilkesi doğrultusunda gerçekleştirilmekte, kır yoksulları ile kent yoksullarının dayanışması sağlanmaktadır. Süt alımında daima eskiden beri varlığını sürdüren kooperatifler ve üretici birlikleri tercih edilmekte, yapılan açık ihalede gelen fiyatlar, İBB'nin üretici örgütlerinden elde ettiği süt temini yönteminin fiyat açısından da uygun olduğunu kanıtlamaktadır. Bir market fiyatıyla İBB Halk Süt mal oluş fiyatlarının karşılaştırılması ekonomik olarak anlamsızdır. Zira marketlerde çok farklı fiyatlarda süt satılmakta olup, sütün kalitesi ve yukarıda belirtilen lojistik koşullar, hatta tercih edilen kutu çeşidi ve niteliği, süt fiyatının oluşumuna pozitif ve/veya negatif yönde etki etmektedir. İBB, gerek süt topladığı üreticilerin, gerekse süt dağıttığı çocukların ailelerinin siyasi - kültürel vb aidiyetleriyle ilgilenmemekte, tam tersine yalnızca objektif ve bilimsel ölçütlere dayanarak bir sosyal yardım uygulaması yürütmektedir. Sözleşmeler, kooperatif ve birliklerden UHT süt temini esasına dayanmakta olup, hangi UHT firmasının tercih edileceği üretici örgütünün iradesi ile ve İBB'den bağımsız olarak şekillenmektedir. İBB'nin UHT tesisinin bulunmamasının eleştirilmesi traji komiktir. İBB'nin 25 yıldır aynı anlayışla yönetildiği ortadadır. Üstelik, iktisadi bir bakış açısıyla İBB'ye ait bir UHT tesisinin varlığı, şu anki kapasite itibariyle gerekli de değildir. Diğer taraftan, Üretici Birliği'nin kapasitesi, yukarıda da belirtildiği gibi, İBB anlaşmasını yürütmeye yeterli olup, İBB tarafından desteklenen Birlik'in zaman içinde kapasitesini daha da geliştireceği beklenmektedir.
8- Virüs günlerinde insanlarımız evlerinde izole iken kamyonetlerimiz hanelere yalnızca süt değil, limonları, patatesleri, soğanları da dağıttılar, en önemlisi sevgiyi, dayanışmayı taşıdılar, sosyolog ve sosyal hizmet uzmanları, İstanbul'da kimsenin yalnız olmadığını en zor sokaklarda, mahallelerde gösterdiler. Tire'den süt alınması konusu da amacı düşünmeden sorgulanmıştır. Aynı mesnetsiz iddiadan hareketle, 1996 yılında kurulmuş ve yönetiminin ya da ortaklarının siyasi yönünü hiç merak etmediğimiz, Çatalca merkezli İstanbul Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği de karalanmak istenmektedir.
16 milyon İstanbulluya bu vesileyle, verdiğimiz sözü bir daha kez yineliyoruz. Kır ve kent yoksulları yararına yeni bir tarım ve gıda rejimini, engellemelere aldırmadan, mazeret üretmeden, saydam, denetlenebilir ve halkımıza hesap verebilir nitelikte kuruyoruz, kuracağız. İstanbul değişiyor, değişecek, her şey çok güzel olacak."
