Glüten diyeti yaparken bu noktalara dikkat

Beslenme ve Diyetetik Uzmanı Kübra Şahin, glütene karşı hassasiyeti olan herkesin çölyak hastası olmadığına dikkat çekerek, ’’Çölyak, bu hassasiyetin en şiddetli semptom gösteren türüdür. Glüten tolerasyonu ise kişiden kişiye değişkenlik göstermektedir’’ dedi. Şahin, glüten diyetine ilişkin önemli ipuçları da aktardı.
Beykent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Beslenme ve Diyetetik bölümü Arş. Gör. Kübra Şahin, glüteni; başta buğday olmak üzere çavdar, arpa, yulaf gibi çoğu besinde bulunan bir tahıl proteini olarak tanımlayarak, ’’Kişilerin bir kısmı bu proteini sindirebilirken, bir kısmı ise bu proteini sindiremeyip, vücutlarında bu proteine karşı bir tepki oluşmaktadır’’ dedi.
Glüten ile ilişkilendirilmiş başlıca hastalıklardan biri olan çölyak hastalığı ve buğday alerjisi ile çölyak olmayan glüten hassasiyetinin aynı şeyler olmadığına dikkat çeken Şahin, ’’Çölyak hastalığı, glüten hassasiyetinin en şiddetli semptom gösteren türüdür. Karın ağrısı, şişkinlik, ishal/kabızlık gibi mide-bağırsak şikâyetleri yorgunluk, eklem-kemik ağrısı, baş ağrısı, dikkat eksikliği, cilt sorunları gibi bağırsak dışı şikâyetler görülmektedir’’ ifadelerini kullandı.
Kişiden kişiye değişkenlik gösteriyor
Şahin, glütensiz diyetin, glüten ile ilgili sorunların tedavisinde tek yöntem olduğunu hatırlatarak, ’’Glüten hassasiyeti olan kişilerin diyetinin günlük 10 mg’dan az glüten içermesi önerilmektedir. Yumurta, et, balık, meyve ve sebze gibi glüten içermeyen besinler günlük beslenmelerinde mutlaka yer almalıdır. Glütensiz ürünler ise diyetlerine ek destek sağlamaktadır. Glütene karşı tolerasyon kişiden kişiye değişmektedir. Glüten hassasiyeti olan kişilerin kimisinde glütensiz diyet semptomları azaltırken, kimisinde ise yüksek miktarda glüten tolere edilebilmektedir.’’ bilgisini aktardı.
Beslenme ve Diyetetik Uzmanı Kübra Şahin, glütensiz diyette tüketilmesi gereken gıdaları şöyle sıraladı:
- Kırmızı et, balık, hindi eti, yumurta, tavuk balık ve diğer deniz ürünleri
- Taze sebze ve tüm meyveler
- Nohut, mercimek, fasulye, kuru börülce, soya fasulyesi gibi kurubaklagiller
- Süt, peynir, yoğurt, ayran
- Fındık, badem, ceviz
- Mısır, pirinç, patates, kinoa, keten tohumu ve chia tohumu gibi tahıllar
- Patates, mısır, pirinç, soya, mısır, fasulyeden yapılmış glütensiz unlar
- Mısır ve patates nişastası
- Zeytinyağı, margarinler gibi tüm sıvı ve katı yağlar
- Bal, beyaz ve esmer şeker
Glütensiz tatlı tüketiminin de mümkün olduğunu belirten Şahin, portakallı kek ve kirazlı muhallebi tarifleri de paylaştı:
Glütensiz portakallı kek tarifi
Malzemeler:
8 Yemek kaşığı oda sıcaklığında yumuşamış tereyağ
1 Su bardağı toz şeker
2 Yumurta (orta boy)
1,5 Tatlı kaşığı vanilya
1 Su bardağı süt
2 Su bardağı glütensiz un
1,5 Tatlı kaşığı kabartma tozu
2 adet portakal kabuğu rendesi
Yapılışı:
Yumuşak tereyağını şekerlerle birlikte 2-3 dakika çırpın. İçine yumurta ekleyin. Vanilyayı ve sütü de ekleyip hafif çırpın. Ayrı bir kapta glütensiz un ve kabartma tozu karışıma ekleyin. Kek karışımı olduğunda, içine rendelenmiş portakal kabuklarını ekleyin ve karıştırmaya devam edin. Yağlanmış kek kalıbına hamuru dökün. Önceden ısıtılmış 180 fırında 50 dakika pişirin.
Kirazlı Muhallebi
Malzemeler:
4 yemek kaşığı glütensiz un
120 g tereyağ
1 litre süt
6 yemek kaşığı toz şeker
1 paket vanilya
Sos:
2 su bardağı kiraz suyu
2 yemek kaşığı mısır nişastası
1 su bardağı toz şeker
Yapılışı:
Tereyağını tencerede eritin ve glütensiz unu ekleyip, kavurun. Bir yandan çırparak sütü yavaşça ekleyin. Daha sonra toz şekeri ekleyin ve kaynayana dek karıştırın. Kaynadığında vanilyayı ekleyin ve koyulaşana kadar karıştırın. Ateşten aldıktan sonra soğuyana kadar karıştırın. Kâselere dökün ve buzdolabında soğutun. Nişastayı kiraz suyunun 1 yemek kaşığı kadarıyla açın ve diğer tüm malzemeleri karıştırıp birlikte kaynatın. Koyulaşınca sos hazır olacak. Soğumuş muhallebilerin üzerine sosu döküp tekrar soğumaya bırakın.