Geçen ay ekonomide en fazla dolar konuşuldu
Eylül ayında ekonomi haberlerinde en çok dolar konusuna yer verilirken; Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın açıkladığı Yeni Ekonomi Paketi ise gündemin bir diğer önemli konusu oldu.
Medya Takip Merkezi, ekonomi dünyasının nabzını tuttu. Eylül ayı kritik ekonomik gelişmelerin yaşandığı bir ay oldu. Dolar yükselme yönünde ay boyunca istikrarını koruyarak gündemden düşmedi. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, "Yeni Dengelenme, Yeni Normal, Yeni Ekonomi” ana temasıyla hazırlanan Yeni Ekonomi Programı’nı (2021-2023) düzenlenen basın toplantısıyla açıkladı.
Dolar kuru konuşuldu
Eylül ayına 7,36 TL seviyesinde başlayan dolar kuru, Merkez Bankası’nın likidite çalışmaları, ABD’deki işsizlik oranı, koronavirüs teşvikleri derken, hareketli günler geçirmeye devam etti. Merkez Bankası faizi yükseltse de dolar, ay boyunca yukarı ivmesini sürdürdü. Ay boyunca sürekli olarak yukarı yönlü ivme izleyen dolar kuru, rekor üstüne rekor kırarak ayının en yüksek seviyesi olan 7,82 TL’yi 29 Eylül’de gördü. Aynı gün içerisinde Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın Yeni Ekonomi Programı’nı açıklamasıyla birlikte ufak bir düşüş yaşayan dolar kuru, ayın son işlem günü günü olan 30 Eylül’ü 7,71 TL seviyesinde kapattı.
Bazı para piyasası uzmanları, enflasyonun çift hanelerde kalmasına karşın Merkez Bankası’nın son bir yıl içerisinde politika faizini yüzde 24 seviyesinden yüzde 8,25 seviyesine kadar indirmesinin, TL’nin cazibesini kaybetmesine yol açtığını ve yatırımcıların TL’ye ilgisinin azaldığını belirtti. Ayrıca Virüs sebebi ile ülkeye giren döviz girişinde yaşanan azalmanın da, dolar kurundaki yükselmenin başlıca sebeplerinden olduğuna değindi. Ay boyunca yükselmeye devam ederek tüm gözleri üzerinde toplayan dolar kuru toplam 135 bin 24 haberde yer alarak Eylül ayında da en çok konuşulan konu oldu.
2 yılın ardından Politika faizi arttırıldı
Piyasaların Eylül ayı gündeminde Merkez Bankası kararları öne çıktı. Merkez Bankası 13 Eylül 2018’deki PPK toplantısında, 2018’deki kur şoku sonrasında enflasyon ve cari açığı dizginlenmek ve fiyat istikrarını desteklemek amacıyla 625 baz puanlık güçlü bir parasal sıkılaştırma gerçekleştirerek politika faizini yüzde 17,75’ten yüzde 24’e yükseltmişti. Uygulanan para politikasının da katkısıyla 2019’da ekonomik dengelenme adına başarılı bir performans ortaya konmuştu. Enflasyon ve cari açık hızla düşmüş, kurun ateşi sönmüştü. Yaklaşık bir yıl boyunca yüzde 24 seviyesinde kalan ve 25 Temmuz 2019’da yüzde 19,75’e indirilen politika faizi, üst üste 9 toplantıda düşürülerek yüzde 8,25’e kadar çekilmişti.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası geçen 2 yılın ardından ilk defa 24 Eylül’de piyasa beklentilerinin aksine sürpriz bir kararla politika faiz oranını 2 puan artırarak yüzde 10.25 seviyesine yükseltti. Kararın ardından dolar kuru kısa sürelide olsa 7,70 TL seviyesinden 7.55 TL’ye kadar geriledi, euro ise 9 seviyesinden 8.80 TL seviyesine kadar geri çekildi. Eylül ayı boyunca verdiği kararlarla gündeme gelen T.C. Merkez Bankası, ekonomi gündemine yön vererek 43 bin 775 haberde konuşuldu.
Yeni Ekonomi Programı açıklandı
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, ana temanın “Yeni dengelenme, yeni normal, yeni ekonomi” olduğu 2021 - 2023’ü kapsayan üç yıllık Yeni Ekonomi Programı’nı (YEP) düzenlediği basın toplantısı ile açıkladı. Albayrak yaptığı açıklamada büyümede iki senaryo hazırladıklarını belirterek, iyimser senaryoda bu yıl ekonominin yüzde 0.3 büyüyeceğini, kötümser senaryoda ise bu yıl yüzde 1.5’lik bir daralmanın söz konusu olacağını ifade etti. Bu yılın tamamında büyümenin pozitif olmasını ve yüzde 0.3 olarak gerçekleşmesini öngördüklerini söyleyen Albayrak, 2021 yılında, ertelenen tüketim ve yatırımların devreye girmesi ve turizm gelirlerindeki normalleşmeyle birlikte büyümenin yüzde 5.8 olmasını tahmin ettiklerini belirtti. Medya Takip Merkezi’nin aynı araştırmasına göre, Eylül ayı boyunca 46 bin 200 haberde bahsedilen büyüme, ayın popüler ekonomi başlıklarından oldu.
Açıklamalarına program dönemi boyunca istihdamın yıllık ortalama 1 milyon 336 bin kişi artması ve iş gücüne katılım oranlarındaki artışa rağmen işsizlik oranının kademeli olarak gerileyerek 2023 yılında yüzde 10.9 seviyesinde gerçekleşmesinin öngörüldüğünü de belirterek devam eden Albayrak, Program dönemi sonunda cari işlemlerde kalıcı olarak denge tesis etmeyi amaçladıklarını ifade etti. Bakan Albayrak’ın yaptığı açıklama ile tekrar gündeme gelen istihdam Eylül ayında 68 bin 753 haberde konuşulurken, 2021 ve 2023 yıl aralığını kapsayacak olan Yeni Ekonomi Programı ayın son günlerinde açıklansa da 9 bin 494 haberde yer aldı.
