Eyüpsultan’da unutulmaya yüz tutulmuş daktiloları yaşatıyor
Eyüpsultan’da 62 yaşındaki İsmail Hakkı Candar, unutulmaya yüz tutmuş daktiloları 46 yıldır tamir ediyor. İstanbul’daki 2 daktilo tamir ustasından biri olan Candar, 1993 yılından bu yana çırak bulamadığını ifade ederek, “Daktilo benim her şeyim diyebilirim, tamir etmekten büyük zevk alıyorum. Şuanda daktilo tamiri yapan eski ustalardan 2 kişi kaldık. Diğer tanıdığımız ustalar bu mesleği bıraktılar” dedi.
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte tozlu raflara kaldırılmaya başlanılan daktiloları, tamir edenleri bulmak zorlaşıyor. Küçük yaştan itibaren oyuncaklarının içindeki mekanizmalara merakı bulunan 62 yaşındaki İsmail Hakkı Candar, 16 yaşındayken bir daktilo tamircisinin yanında çırak olarak çalışmaya başladı. 8 yıl boyunca daktilo tamir etmeyi öğrenen Candar, çıraklık sürecini tamamlayarak dükkan açtı. 46 yıldır daktilo tamir eden İsmail Hakkı Candar, dükkanını adeta müzeye çevirdi. Yakın geçmişte devlet dairelerinin, yazarların vazgeçilmez bir kullanım aracı olan daktilo, şuanda en çok film ve dizi sektöründe kullanılıyor. Nostaljik bir obje haline dönüşen daktiloları ilk günkü hevesle tamir etmeye devam eden daktilo ustası ise 31 yıldır çırak bulamıyor.
“Daktilo tamiri yapan eski ustalardan 2 kişi kaldık”
Çocukluğunda makinelere olan ilgisi nedeniyle daktilo tamirciliğine başlayan İsmail Hakkı Candar, “ Daktilo benim her şeyim diyebilirim. Bunları tamir etmekten büyük zevk alıyorum. Bu benim işim, emeğim, aşkım diyebilirim. Çocukluğumda oyuncaklar ile oynamaktansa onların içini açıp mekanizmalarının nasıl çalıştığına bakıyordum. Bu işlere olan merakım yüzünden beni daktilo tamircisine tavsiye ettiler. 1978 senesinde İstanbul Karaköy Yüksek Kaldırım Caddesi üzerinde daktilo tamir atölyesinde çırak olarak başladım. Yaklaşık 8 sene çıraklık yaptıktan sonra kendi dükkanımı açtım. Şuanda daktilo tamiri yapan eski ustalardan 2 kişi kaldık. Diğer tanıdığımız ustalar bu mesleği bıraktılar. Bazen yanıma geliyorlar yapamadığım makineler olunca bana yardım ediyorlar. Daktilonun modası geçmez. Önümüzdeki uzun yıllar boyunca da daktilonun olacağını düşünüyorum. Herhangi bir güncelleme istemez bakım yapıldıktan sonra uzun bir zaman kullanılır” ifadelerini kullandı.
“Bildiğim kadarıyla daktilo üretilmiyor”
Yaklaşık 1993 senesinden bu yana çırağının olmadığını ifade eden Candar, “Şimdiki gençler bir meslek öğrenmeyi düşünmüyorlar. Daktilo tamiri biraz teknik bilgisi olan kişiler tarafından yapılabilir. Yapılamayacak derece hasarlı makinaları yedek parça olarak biz ayırıyoruz. Eğer elimizde yine o parça yoksa torna atölyelerinden yaptırmaya çalışıyoruz. Şuanda 3D yazıcılar çıktı oradan parça yaptırabiliyoruz. Çoğu zaman dizi ve film sektöründen isteyenler oluyor onlara kiralıyoruz. Şuanda bildiğim kadarıyla daktilo üretilmiyor. En son 2000 yılında Hindistan’da bir fabrika vardı o kapandı” dedi.
