60 yaş üstü bireylerin hem 21. Yüzyıl becerilerini edinebilmeleri hem de sosyal yaşama tekrar kazandırılması amacıyla hayata geçirilen Bilgelik Programının bu sefer ki konusu sigara ile mücadele oldu. Program öğrencilerine özel farkındalık oluşturulmak amacıyla “Sigarayla Savaşan Bilgeler” adlı seminer düzenlendi.
Anadolu Eğitim ve Kültür Vakfı (AKEV) tarafından 60 yaş üstü bireylerin hem alzheimer ile mücadelesi hem de sosyal yaşamlarına artı değer katmak amacıyla kurulan Bilgelik Programı’nın bu haftaki dersi Türkiye Sigara ile Savaş Derneği üyeleri tarafından verildi. İstanbul Aydın Üniversitesi bünyesinde gerçekleştirilen, sigara içme konusunda farkındalık oluşturmak ve her yaştan kişiye ulaşmak amacıyla verilen “Sigarayla Savaşan Bilgeler” adlı seminerde, sigaranın zararları, nedenleri, sonuçları ve nasıl mücadele edebiliriz gibi konulara değinildi.
“Sadece sağlığa zararlı değil, öldürüyor”
“İnsanlara sadece sigaranın sağlığa zararlı olmadığını aynı zamanda, ‘öldürüyor’ olduğu gerçeğini göstermeye çalışıyoruz” diyen Türkiye Sigara ile Savaş Derneğinin Yönetim Kurulu Üyesi ve İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Görevlisi ve Ubeyd Korbey bu konuda daha fazla önlem alınması gerektiğinin altını çizdi. “Bizim sıkıntılarımızın en büyüğü sigaranın gerçek yüzünün kamuoyu tarafından tam bilinmemesi. Adeta sigara insanlarımızı aldatıyor. O nedenle de bu aldatma neticesinde insanlar sigaraya kanıyorlar hatta şöyle deniyor sadece, sigara sağlığa zararlıdır. Sanki öksürtür, grip yapar geçer gibi. Fakat gerçek yüzünde bilmemiz gereken ‘sigara öldürüyor’. Bu gerçeği anlatmaya çalışıyoruz insanlara. Dolayısıyla bizim hedefimiz çocuk ve gençlerimizin hiçbir zaman sigaraya başlamaması. Bu düzenlemelerin yapılması adına çabalar sarf ediyoruz. Bir de pasif içicilikten engellemeye çalışıyoruz. Bu konuda başarılı olduk sayılır. Eskiden kapalı ortamlarda sigara içilirken şimdi artık daha sıkı önlemlerle bunlar engellendi. Şimdi yeni kazanımlar peşindeyiz” dedi.
“Her yıl aramıza katılan gençlerin yarısı sigaraya başlamış olarak geliyor”
2008’de alınan kararlar neticesiyle sigara farkındalığı konusunda örnek ülke olduğumuzu fakat sonrasında içme oranların git gide arttığını aktaran Ubeyd Korbey, “Özellikle 2008’de bizi dünyanın tek örnek ülkesi konumuna getirecek yasayı çıkarttığımız zaman, 3-5 yıl sigara ile mücadele örnek ülke olduk. Bu çalışmalar sonucunda sigara içme oranlarında çok ciddi düşüş oldu. Ama maalesef istediğimiz dalgaları sonrasında yakalayamadık. Biraz da Türkiye’nin yaşadığı konjonktürel süreçlerden dolayı istediğimiz etkinlikleri yapamadık. Bu yüzden çocuk ve gençlerde başlama oranları arttı. Her yıl 1 milyon 200 bin genç katılıyor aramıza bunların yarısına yakını ne yazık ki sigaraya başlamış oluyor. Bunu mutlaka durdurmak zorundayız. Elimizde projelerimiz var. Türkiye seçim sürecini geçirdikten sonra bu projelerimizi mutlaka hayata geçirmek istiyoruz” şeklinde konuştu.
Sigara içmeyenlere ev ve araba çekilişi yapılacak
Öğretmenler ve sağlıkçıların arasında sigara içme oranlarının çok yüksek olmasından dolayı, içmeyenler arasında çekilişlerle ev ve araba verilmesi gibi teşvik edici projelerin hayata geçirilmesi adına çalışmalar yapacaklarını söyleyen Korbey, bu ve benzer önlemlerin içme oranlarında ciddi etkisi olacağını dile getirdi. Korbey açıklamalarını şöyle devam etti:
“Daha evvel hayata geçirdiğimiz fakat sonraki yıllarda takip edilemeyen duman avcılarımız vardı okullarda. Özellikle ilk ve ortaokul seviyesinde çocuklar. Bu çocuklar hem kendileri bilinçleniyordu hem de arkadaşlarını bilinçlendiriyordu dolayısıyla lisede başlamıyordu. Şuanda bu duman avcıları okullarda yok. Öncelikli olarak bunu hayata tekrar geçireceğiz. Bir diğer projemiz ise, öğretmenler ve sağlıkçılar arasında sigara içme oranları çok yüksek. Bunlar toplumun önündeki insanlar. Bu insanlarımıza sigara içmeyenler arasında ödüllü çekilişler yapılması projesini düşünüyoruz. Bunun için maddeleri 2008’de koyduk fakat 14 yıl geçti bu maddeler harekete geçmedi. Hem milli eğitim hem de sağlık bakanlığında özel bütçe ayrılması lazım. Bunun da 2024 yılında hayata geçirmeye çalışacağız. Sigara içmeyenler arasında yapılan çekilişlerle ev ve araba verilecek, bu da büyük bir teşvik oluşturacaktır.”
“Kişilerin her alanda donatıldığı bir süreç inşa ediyoruz”
Bilgelik Programı ile ilgili detaylı bilgilendirmelerde bulunan İstanbul Aydın Üniversitesi Dr. Öğretim Üyesi Ali Efe Yaralı ise, “Bu etkinlik, AKEV ile İAÜ’nün ortaklaşa yürütmüş olduğu bir sosyal sorumluluk projesi. 60 yaş üstündeki bireylere hem Alzheimer ile mücadele hem de onları tekrar sosyal hayata kavuşturabilmek açısından yaptığımız bir eğitim çalışması. Bununla ilgili olarak ekonomi, sağlık, tekstil, veri güvenliği gibi pek çok alandan dersler verilerek kişilerin teknolojik anlamda da donatıldığı bir süreç inşa ediliyor. Onların tecrübelerini de birleştirerek hem kendi farkındalıklarını arttırmaları hem de çevrelerine yayabilecekleri muhtemel farkındalıkların çarpan etkisini arttırmaya yönelik faaliyetler yürütüyoruz” diye konuştu.
Verilen eğitimlerin hem katılımcılara hem de onların çevrelerine kadar ulaşan bir etkisi olduğunu da aktaran Ali Efe Yaralı, “Bugün de sigaranın kendi zararları üzerine ama bununla beraber sigaranın kendi ekseninde daha farklı anlamda onların ve toplumun kendi birikimleri ile etraflarına yayabilecekleri daha kümülatif değerler ve bilgiler verilecek. Sadece ‘sigara sağlığa zararlıdır’ değil sigaranın zararlarının gerekçeleri nedenleri, negatif etkenleri ve bırakılma yöntemlerine dair olan genel çerçeve üzerinde çalışılacak. Bu yaşlarda genelde sosyal alışkanlıkları daha çok rutine bağlanan alışkanlıklar. Basit bir tabirle ‘altın günü’ gibi formasyona koyduğumuz sistemi biraz daha koparmamız gerekiyor ve kopardıktan sonra çok farklı sosyokültürel seviyeleri bir araya getirdiğiniz bir sınıfta bambaşka bir enerji oluşturmaya başlıyorsunuz. Dolayısıyla sağlık açısından bir farkındalık oluşuyor, altın gününde konuşamayacakları şeyler ya da günlük rutinde bulamayacak oldukları konuların bilgi aktarmasında burada işe yaradığını görüyoruz” diyerek sözlerini sonlandırdı.
