Emlak Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, “Türkiye genelinde 2023 yılında toplamda 2 milyon 949 bin 437 adet satış işlemi gerçekleşti. Gerçek kişilerin bir bedel karşılığı edindikleri gayrimenkullerin (konut, arsa, vb.) iktisap tarihinden başlayarak 5 yıl içinde elden çıkarılması halinde, elde edilen kazanç gelir vergisine tabi tutuluyor” dedi.

Gayrimenkul alım satım işlemlerinin ticari kazanç hükümleri kapsamında değilse, değer artışı kazancı hükümlerine göre vergilendirildiğini ifade eden Altın Emlak Genel Müdürü Mustafa Hakan Özelmacıklı “Gayrimenkullerin iktisap tarihinden başlayarak 5 yıl içerisinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar, değer artış kazancı kapsamında değerlendiriliyor. Elden çıkarmadan maksat, satış, bir bedel karşılığında devir, temlik, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasıdır. Gayrimenkullerin elden çıkarılmasından doğan değer artışı kazancının, 2023 takvim yılı için 55 bin TL’si gelir vergisinden istisnadır. Elde edilen değer artışı kazancının safi miktarının, bu istisna sınırını aşması durumunda, 1 Nisan 2024 tarihine kadar yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekiyor. Hesaplanan gelir vergisinin birinci taksiti, damga vergisi ile birlikte 1 Nisan 2024, ikinci taksiti ise 31 Temmuz 2024 tarihine kadar ödenmesi gerekiyor. Değer artış kazancı vergisi hesaplaması ve beyannamelerin verilmesi için Gelir İdaresi Başkanlığının Hazır Beyan sayfası kullanılabiliyor” diye konuştu.

Nasıl hesaplanıyor
Özelmacıklı, “Öncelikle değer artış kazancında vergilendirilecek kazancı hesaplamak gerekiyor. Elden çıkarma karşılığında alınan para tutarından, elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedeli ile, elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve satıcının üzerinde kalan giderler ile ödenen vergi ve harçların, düşülmesi suretiyle bulunuyor. Mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedeli, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Türkiye İstatistik Kurumunca belirlenen Yurt İçi - Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) artış oranında artırılarak tespit edilir. Endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının yüzde 10 veya üzerinde olması gerekmektedir” dedi.

’’Miras ile geçenler vergilendirilmiyor’’
İvazsız olarak iktisap edilmiş taşınmazların elden çıkartılmasından doğan kazançların vergilendirilmediğini belirten Özelmacıklı, “Özellikle intikal yani veraset yolu ile geçen taşınmazların elden çıkartılması ve gayrimenkulün üzerine, sahibi tarafından inşa edilen veya kat karşılığı olarak verilenler bu kapsama giriyor. Bunun yanında tapuya tescilden önce de sahibi tarafından kullanılan taşınmazların fiili kullanım durumları 5 yılı geçiyor ise bunlar da vergilendirilmiyor. Özellikle Toplu Konut İdaresi ve kooperatiflerin durumlarında tahsis belgesi, faturalar gibi belgeler fiili kullanım tarihi olarak dikkate alınıyor” şeklinde konuştu.