Korana virüs ile mücadele edilen bu günlerde evlerde kalınması ve izolasyon kurallarını uyulması son derece önemli. Buna karşın, dışarıdaki hareketli hayatı evin içinde yaşayamayanlar, zaman geçirmek adına yeni uğraşlar ediniyor. En büyük uğraş alanı ise mutfak.
Daha evvel genellikle dışarıda tüketilen veya hazır olarak alınan yiyeceklerin evde yapılması, un, tuz ve şeker tüketimindeki artışı da beraberinden getiriyor. ‘Evde yapıldığı için sağlıklıdır’ düşüncesiyle aşırı tüketim, aşırı kilonun yanı sıra hastalıklara da davetiye çıkarıyor. Beslenmede sağlıksız tüketimden uzak durmanın yanında öğün ve porsiyon kontrolü de son derece önemli. Kontrolsüz ve sağlıksız tüketimi sınırlandırmak için Ramazan ayı fırsat.
Türk Böbrek Vakfı Başkanı Timur Erk, “Günlük hareketlerin kısıtlandığı karantina ve izolasyon döneminde ortaya çıkan bilinçsiz beslenme davranışları, bağışıklık sistemi tahribatına ve hastalıklara davetiye çıkarır nitelikte. Uzun yıllardır savaştığımız aşırı un, tuz, şeker tüketimi ve hareketsiz yaşamdan uzak kalmak konuları, maalesef bugünlerde tekrar gündeme geldi. Özellikle anneler önce kendileri sonra da diğer aile bireylerinin sağlıkları için bu konuya azami özen göstermeli” dedi.
Türk Böbrek Vakfı Diyetisyeni Gökçen Efe Aydın ise evde olunan süreçte sağlık adına yapılması gerekenler ile Ramazan ayında yeterli ve dengeli beslenmenin detaylarını vererek, “Evde yapılabilecek ve bağışıklık sistemimizi güçlendirecek besinlerin başında yoğurt gelmekte. Kullandığımız doğal süte ve mayaya bağlı olarak, evde yaptığımız bu probiyotik besinler sağlığımızı olumlu yönde etkilemektedirler. Bu dönemde bol miktarda antioksidan içeren A, E ve C vitaminlerinden zengin besinleri mevsimlerine uygun olarak tüketmek bizim için faydalı olacaktır. A Vitamini Karaciğer, balık yağı, süt, tereyağı, yumurta, havuç, kış kabağı, yeşil yapraklı sebzeler, kayısı, şeftali
E Vitamini Bitkisel yağlar, avokado, yağlı tohumlar, soya, yeşil yapraklı sebzeler, baklagiller
C Vitamini Limon, portakal, mandalina, gibi turunçgiller, çilek, böğürtlen kuşburnu, domates, lahana, patates, ıspanak, yeşil biber, asma yaprağı, yeşil yapraklı sebzeler
Ayrıca D vitamininin de bağışıklık sistemimizi güçlendirdiği bilinmektedir. D vitamini eksikliğinde hastalıklara yakalanma riskimiz artacaktır’’ dedi.
Öğün ve porsiyon kontrolü şart
Mutfakta geçirdiğimiz zamanın artmasının diyeti de olumsuz yönde etkileyebileceğine dikkat çeken Aydın, ’’Öğün sayısı ve porsiyon artışı kilo artışına sebep olabilir. Porsiyon miktarı ve içeriğindeki bu değişmeler tuz ve şeker tüketimini de arttırarak vücudumuzu hastalıklara açık hale getirebilir. Obezite, diyabet ve yüksek tansiyon gibi hastalıkların görülme sıklığı artabilir.
Farklı besin gruplarına yer verdiğimiz öğünlerimiz vücudumuzun ihtiyaçlarını karşılayarak bağışıklık sistemimizi güçlendirecektir. Öğünlerimizde sebze ve meyvelere mutlaka yer vermeliyiz. Vücudumuzun ihtiyacı olan vitamin ve mineralleri bu şekilde alabiliriz. Günde 3 porsiyon meyve bizim için yeterli olacaktır. (1 porsiyon meyve avuç içimiz kadar meyve demektir.)
Bağışıklık sisteminin güçlü olması için vücudun ihtiyacı olan sıvı gün içinde mutlaka alınmalıdır ve bu konuda en doğru kaynak sudur. Bir günde kadınların ortalama 2, erkeklerin 2,5, çocukların ise 1,5 litre (8 bardak) sıvı alması gerekmektedir. Gün içinde içilen çay ve kahve almamız gereken sıvının yerini tutmamaktadır. Vücudun fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için gereken sıvı miktarının karşılanamaması durumunda dehidrasyon meydana gelir. Vücutta sürekli olarak sıvı kaybı meydana geldiğinde dehidrasyonun derecesi artacak ve başta böbrek hastalıkları olmak üzere birçok hastalığa neden olacaktır.
Evde yapıldığı için sağlıklıdır düşüncesi her zaman doğru değildir. Yenilen yiyeceklerin içerisindeki malzemelerin sağlıklı olduğu bilinse dahi bu yiyeceklerin aşırı tüketimi porsiyon kontrolünü zorlaştıracaktır. Özellikle evde yapıldığı için masum olduğu düşünülen tatlı ve hamur işleri her gün ve her öğünde tüketilmemelidir. Ayrıca, bu dönemde çocuklar eğitimlerini ev ortamında TV ve bilgisayar başında sürdürürken abur cubur tüketimi yerine meyve, kuru meyve ve kuru yemiş tüketimine yönlendirilirse çocuklar için daha sağlıklı olacaktır. Kontrolsüz ve sağlıksız tüketimi sınırlandırmak için Ramazan ayı da fırsat’’ dedi.
Aydın, günlük sağlıklı beslenme rutininin Ramazan ayında da geçerli olabileceğinin altını çizerek, “Ramazan ayı beslenme alışkanlıklarının belirgin bir şekilde değiştiği dönemlerden biridir. Bireylerin yaş, cinsiyet ve fiziksel aktivitelerine göre günlük almaları gereken enerji, protein, karbonhidrat, yağ, vitamin ve mineral oranlarında herhangi bir değişiklik olmaz. Bu süre zarfında sağlığın korunması açısından yeterli ve dengeli beslenmeye devam edilmesi gerekir’’ dedi.
