En önemli değişimlerden bir tanesi de eğitim alanında gerçekleşti. Mart 2020 tarihiyle uzaktan eğitim sistemi hayatımıza girdi ve öğrenciler evlerinden derslere katılmaya başladı. Bir bakıma evler, sınıflar haline geldi ve tabi ki bu değişiklik öğrencileri etkilediği kadar ebeveynleri de derinden etkiledi. Peki uzaktan eğitim döneminde aileler neler yapabilir?
Uzaktan eğitim hem öğrenciler hem de anne-babalar için alışılmadık ve zorlayıcı bir düzen. Uzaktan eğitim ile birlikte ebeveynlerin, çocuklarının eğitim hayatlarındaki rolü farklı bir anlam kazandı, sorumlulukları arttı. Anne babalar, uzaktan eğitimle birlikte çocukların yaşadıkları zorlukları ve ders sırasındaki davranışlarını direkt olarak gözlemlemeye başladılar.
Uzaktan Eğitime Anne Babalar Nasıl Adapte Olacak?
Uzaktan eğitim sürecinde çocukların bu yeni düzene adapte olabilmeleri ve okul başarılarının olumsuz etkilenmemeleri oldukça önemli. Bunun için anne babalar neye dikkat etmeleri, çocuklarına nasıl yaklaşmaları gerektiği konusuna gelmeden önce bu sürece ebeveynlerinde adapte olmalarıyla ilgili kısmına değinmek istiyorum. Çünkü bu süreçte anne babalara büyük sorumluluk düşüyor. Uzaktan eğitim gibi büyük değişimler çocuklar kadar ebeveynler için de yeni ve onların da adapte olması gereken bir süreç. Bu nedenle ebeveynlerin gözünden de bu süreci değerlendirmek çok önemli.
Çalışan bir çok ebeveyn artık evden çalışma sürecine geçti, çalışmayan ebeveynlerinse evdeki düzeni tamamen değişti. Ebeveynlerin sürece adapte olabilmesi için onlaerın da çalışma ve ev düzenleriyle ilgili bir düzen oluşturması gerekiyor. Çalışan ebeveyn ise çalıştığı zaman ve yer belli olsun. Böylece adapte olmalarını kolaylaştırıcı bir düzen kurmuş olurlar ve evin diğer üyelerinin de sizin rutininize ayak uydurması daha kolay olur.
Bu süreçte çocuklar kadar diğer aile üyelerin de beden ve ruhsal sağlığı önemli bir konu. Bu nedenle ebeveynler, çocuklarının ihtiyaçlarını karşılarken kendi temel ihtiyaçlarını da görmeleri gerekir. Temel ihtiyaçlara sadece yeme, içme, kişisel bakım vb. değil, sosyalleşme, kendine vakit ayırabilme, ilgi alanlarına zaman ayırma, kendini ödüllendirme de dahildir. Çünkü pandemi dönemi hem enerji hem de sabır gerektiren bir dönem. Bu nedenle ebeveynlerin kendilerini ihmal etmemeleri önemli. Unutmayın ilk önce kişi kendi iyi hissederse çocuğuna da bunu yansıtabilir bu nedenle ilk önce ebeveynin iyi olması, çocukla sağlıklı temas kurabilmesi açısından çok önemlidir.
Uzaktan Eğitim Döneminde Aileler Neye Dikkat Etmelidir?
Uzaktan eğitim, alışık olmadığımız bir süreç olduğu için birçok kişinin kafasında ne yapılması, nasıl davranılması gerektiğine dair soru işaretleri var. Uzaktan eğitim sürecinde ebeveynlerin dikkat etmesi gereken bazı konular:
-Çocuğunuzla Empati Kurun
Bu dönem beklenmedik ve yeni bir dönem. Bu değişimler çocuklar için de geçerlidir. Çocukların da adapte olmaları zaman zaman zor olabiliyor. Bu oldukça normaldir. Bu nedenle çocuğunuzun duygularını anlamaya ve empati kurmaya daha özenli olmak gerekir.
-Zaman Planlaması Yaparak Belirli Bir Rutin Oluşturun
Sürece adapte olmanın önündeki en önemli engellerden birisi ortada eskisine nazaran bir düzenin olmamasıdır. Okullarda eğitim verildiği dönemlerde uyanma, kahvaltı yapma, giyinme, evden çıkma, ders saatleri, eve geliş saatleri, ödev zamanı her şey genel hatlarıyla belliydi. Ancak bu dönemde okul rutininde ciddi değişimler oldu. Evde olmanın getirdiği rahatlıkla pek çok şey esnedi. Bunun verdiği rahatlıkla pek çok sorumluluklar ertelenmeye başladı. Bunun önüne geçmek için ders ve okulla ilgili özel rutinler oluşturulmalı. Bu rutini çocuğun yaş grubuna uygun biçimde beraber belirleyin. Çocuğunuz okula gidiyormuş gibi uyanma saati, kahvaltı, giyinme ve derse hazırlık saatleri belli olsun. Çocuklar rutin davranışları severler çünkü rutinler belirsizliği ortadan kaldırır ve güven ortamı yaratır.
-Herkesin Sorumluluklarını Netleştirin
Uzaktan eğitim sürecinde velinin görevi çocuğun çalışma ortamını hazırlamak, bilgisayardaki teknik sorunları kontrol etmek ve süreci takip etmektir. Defter ve kitapların hazırlanması, dersi kitap üzerinden takip etmek, ödevlerin yapılması çocuğun; ders anında yapılanlar ve sınıfın kontrolü öğretmenin sorumluluğundadır. Bu ayrımın farkında olmak oldukça önemlidir. Derse hazırlık ya da dersi dinleme gibi sorumluluklara anne babaların dahil olması çocuğun sorumluluk bilincinin oluşmasını engeller, öğrenme konusunda anne babaya bağımlı hale gelmesine neden olur. Bu nedenle ebeveynler gerekli hazırlıkları yapıp odadan çıkmalıdır, böylelikle çocuk odasını sınıf gibi düşünmelidir.
-Öğretmen Rolüne Bürünmeyin
Uzaktan eğitim döneminde çocuğunuzun eğitimiyle ilgili olan sorumluluklarınız epeyce artmış olabilir. Ancak ebeveyn kimliğinizin değişmedi. Siz onun, annesi ve babasısınız öğretmeni değil. Elbette takıldığı yerlerde sizden yardım almalı, fakat bunu yaparken rol model olun. Evde sizin de sorumluluklarınızla ilgili uymanız gereken bir düzeniniz olduğunu ve buna uyduğunuzu görmesi onun da kendi düzenine uymasına yardımcı olacaktır.
-Ders Anında Odasının Onun Sınıfı Olduğunu Unutmayın
Çocuğunuzun çalışma alanının sizin sürekli girmeniz gereken bir yer olmamasına özen gösterin. Mümkün olduğunca çocuğunuzun ders anında yalnız kaldığı bir ortam ayarlayın. Çünkü ders anında odaya birilerinin girip çıkması çocuğun dikkatini dağıtır. Ayrıca ders anında sizin onun etrafında olmanız çocuğunuz için kaygı verici bir durum olabilir. Çünkü okul ortamı, çocuğunuzun kendisini sizden bağımsız bir şekilde var ettiği bir ortamdır. Sizin orada olmanız onun özgürlüğünü kısıtlar ve performans kaygısına sebep olur.
-Enerjisini Atmaya ve Sosyalleşmelerine Olanak Yaratın
Okuldaki 10-15 dakikalık ders araları çocukların hem enerjilerini attıkları hemde yaşıtlarıyla sosyalleştikleri bir zaman dilimi. Uzaktan eğitimle bu kısa aralardaki faaliyetler de son buldu. Ancak çocukların bu ihtiyaçları devam ediyor. Bu nedenle enerjilerini atabilmeleri için ders aralarında bilgisayar başından kalkmaları ve enerjilerini atabilcekleri etkinlikler düzenlenmelidir. Örneğin herkes uygun olduğu bir anda spor hareketleri yapılabilir ya da hep birlikte müzik açılıp dans edilebilir. Tatil günlerinde de ekran aracılığıyla arkadaşlarıyla buluşmasına sınırlı süreler çerçevesinde izin verilmelidir. Bu etkinlikler çocuklarınızın süreçten daha az etkilenmesini sağlayacaktır.
-Süreç Hakkında Bilgilendirin
Belirsizlik sadece biz yetişkinler için değil çocuklar için de zorlayıcı bir durumdur. Bu nedenle çocuğunuzu onun yaşına uygun şekilde süreçten ve gelişmelerden haberdar etmeniz önemlidir. Daha ne kadar böyle bir sürecin devam edeceğini, neden bu sürecin yaşandığını, bu süreç içerisindeyken neden faaliyetleri yapmamız gerektiğini çocuğa kısa aralıklarla hatırlatın. Bunu yapmak çocuğun durumu somutlaştırmasını sağlar ve sürecin kendi gibi herkesi kapsadığını anlayabilmesine yardımcı olur.