Temizlik/Titizlik Hastalığı Nedir?
Kişinin istemsizce sürekli tekrarlanan duygu, düşünce veya akıntılarının olmasına ve bunların verdiği huzursuzluk ve kaygıyı ortadan kaldırmak için çeşitli davranışlarda bulunmasına obsesif kompulsif bozukluk denir. Temizlik titizlik hastalığı ise takıntılı hale gelen bu duygu düşünce ve davranışların temizlikle ilgili olma halidir bu durumda kişi devamlı olarak temizlik ve kirlilik üzerinde kaygılar yaşar.
Temizlik/titizlik hastalığına sahip olan kişiler takıntılı bir şekilde her şeyin kirli olduğuna inanır ve kontrolü dışında çevresindeki her şeyi silme temizleme gereksinimi hisseder bu tarz davranışlar kişinin günlük yaşamını pek çok açıdan etkiler temizlik bir takıntı halini aldığında kişinin yaşamı kısıtlanmaya başlar günün büyük bir kısmını temizleme ile geçiren kişi iş okul Özel hayat gibi hayatın diğer alanlarını göz ardı etmeye başlar sorumluluklarını yerine getiremez her şeyi temizleme ihtiyacı kişinin kendisi için olduğu kadar çevresi içinde bir süre sonra yorucu bir hal alır temizlik takıntısı nedeniyle sosyal çevresi ile görüşme sıklığı gittikçe azalır ve sosyal hayat neredeyse yok olur bunlara ek olarak sürekli temizlik yapar olmak kişide fiziksel ağrılara ve yorgunluğa neden olur
Temizlik/Titizlik hastalığının belirtileri nedir?
Temizliğe önem veren titiz olan herkes temizlik hastalığına sahiptir diyemeyiz temizlik titizlik hastalığını normal düzeyde titiz olmaktan ayıran bazı belirtiler vardır. Bunlar;
-Zamanın çoğunu kendini ve çevreyi temizleyerek geçirmek
-Çok sık el yıkamak
-Dışarıdan gelen her şeyi temizleme isteği duymak
-Temizleme aşamasında belli ritüellerin olması örneğin tuvaletten sonra belirli bir düzen ve sayıda elleri yıkamak
-Devamlı temizleme zorunluluğu hissetmek
-Ne kadar sık temizle sen de kendinin ve çevrenin temiz olduğundan emin olamamak
-Temizlikle ilgili düşünce ve inançların mantıklı olmadığını bildiği hatta saçma bulduğu halde davranışları kontrol edememe
-Temiz olmadığı düşüncesiyle yoğun şekilde endişe ve huzursuzluk hissetme
-Devamlı temizlik ürünleri ile temas halinde olduğu için cilt problemleri yaşama
-Ev kirlenecek kaygısıyla misafir kabul edememe ya da çok seyrek kabul etmek
Temizlik Titizlik hastalığı neden kaynaklanır?
Temizlik/titizlik hastalığının nedeni tam olarak bilinmese de biyolojik psikolojik ve çevresel birçok faktörün etkili olduğu ortak kanı çok titisiz bir ailede büyümek ya da çok titiz bir ebeveyne sahip olmak kişinin ilerleyen zamanlarda temizlik hastalığı yaşamasında önemli düzeyde etkili oluyor bunun yanı sıra temizlik hastalığı bir yakınının vefatı boşanma iş kaybı gibi yakında önemli ya da geçmişte yaşanmış sarsıcı bir travmanın sonucu olarak ortaya çıkabiliyor yaşanan herhangi bir olaydan dolayı suçluluk duygusu hissetmek de bazı durumlarda temizlik hastalığına zemin hazırlıyor bunlar gibi yaşanan bir olay sonucu ortaya çıkmasında en büyük etken olaylarla karşı karşılaşan kişinin karakteristik özellikleri ve yatkınlığı oluyor.
Temizlik Titizlik hastalığının nasıl yenebilirim?
Temizlik titizlik hastalığı tedavi edilmesi gereken ve tedavisi olan bir rahatsızlıktır belirtileri çok ilerlemeden müdahale etmek önemlidir tedavi edilmediği takdirde sonuçları ağır ulaşabilir örneğin başlarda temiz olmak için ellerini yıkama gibi küçük önlemler alan bir kişi müdahale edilmediğinde evine kimseyi almamaya mümkün olduğunca kimseyle görüşmeme ye başlayabilir peki temizlik titizlik hastalığının nasıl yenebiliriz?
Obsesif kompulsif bozukluğun bir çeşidi olan temizlik hastalığının tedavisinde bilişsel davranışçı terapi hızlı sonuç alan ve yüksek başarı gösteren bir yöntemdir bilişsel davranışçı terapi kişiye rahatsızlık veren düşünceleri odaklanır aynı zamanda bu düşüncelerin getirdiği huzursuzluğu yok etmek için yaptığı davranışlarla da çalışır. Böylece rahatsızlık veren düşünceler ile yüzleşmeleri sağlanarak inançların etkisini azaltmak amaçlanır gerekli durumlarda özellikle ileri düzeyde ya da uzun süreli durumlarda psikoterapiye ek olarak ilaç desteğine gerek duyulabilir.
Kontrol edemediğiniz düşünce davranış ve bunlarla bağlantılı sürekli tekrar eden davranışlarınız varsa psikolojik destek almanızda fayda var.
