Bugün de Haseki Eğitim Merkezinde Arapça Müftü ve Vaizler İhtisas Bölümü'nde kursiyer iken tanıdığım ve İlm-i Kıraat ihtisası yapmış ve an itibarı ile bu eğitimi veren meşhur bir hocamızla konuştum, yazımı ona gönderdim ek olarak şu notları söyledi. Hemen hemen farklı olan bir iki şey de ilâve etti ve bunları da sizlerle paylaşacağım. İstanbul Tarikî'nde iki meslek var. Bunlar 'Azîmet Metodu'nun esas alındığı Yusuf Efendizade Şeyh Abdullah Efendinin 'Îtilaf Mesleği' ve 'Ruhsat Metodu'nun esas alındığı Ahmet es-Sufi'nin Mesleği'dir. Mısır Tarîki'n de ise 'Azimet Metodu'nun esas alındığı 'Mutkin' isimli eserin sahibi Şeyh Muhammed en-Naimı'nin mesleği olan 'Mutkin Mesleği' ve 'Ruhsat Metodu'nun esas alındığı Mürşidu't Talebe isimli eserin sahibi şeyh Abdullah'ın mesleği. Vaktiyle Osmanlı'da medreselerdeki tedrisatın yoğunluğundan dolayı İlm-i Kıraat medreselerden soyutlanarak Daru'l Huffaz ve Daru'l Kurra'lar oluşturularak bu merkezlerde okutulmuştur. Başlangıçta bu eğitim 'İnfirad Metodu' ile verilmiş olmasına rağmen, sonradan her bir imamın okuyuşu için ayrı ayrı bir hatim yapmak gerektiği için bundan vazgeçilerek aynı tarz okuyan imamları ya da her imamın okuyuşunu aynı anda kelimeler üzerindeki uygulaması olan tek hatimle öğreten metot geliştirildiği 'İndirac Metodu' tercih edilmiştir. Bu iki metottan İstanbul Tarîkine 'Teysir' ve Mısır Tarîkine de 'Şatibiyye Tariki' de deniyor. İİstanbul Tarikinde Ebu Amr ed-Danî'nin 'Kitabu't Teysiri' ve İmam-ı Cezeri'nin 'Takkdir' adlı eseri esas kabul edilmiş ve Şatibîi'nin Hıfzu'l Emânî Kaside-i Lâmiyyesi ile İmam-ı Cezeri'nin 'Dürre' lsimli eseri diye bilinen 'Kaside-i Lamiyye'si ilave edilerek okunuyor. Mısır Tariki'nde ise, İmamı Şatibî''nin 'Hıfzu'l Emâni' diye isimlendirilen 'Kasîde-i Lâmiyye'si ile İmam-ı Cezeri'nin 'Dürre' diye isimlendirilen 'Kaside-i Lamiyyesi' esas kabul edilip Ebu Amr ed-Dânî'nin 'Kitabu't Teysîr' iile İmam-ı Cezerî'nin 'Takdir' adlı eseri bunlara ilâve edilerek okunuyor. Osmanlıda Kanuni Sultan Süleyman zamanında Mısırlı Nasruddin Tablavî'nin öğrencisi ve damadı eş Şeyh Ahmed el-Müseyrî el-Mısrî hicri dokuzuncu asırda Uzun Mehmet Paşa'nın tavassutuyla Mısır'dan getirilerek Eyüp Sultan Camii'ne İmam tayin edildi ve kendisi burada ''Teysir Tariki' ile kıraat okuttu ve bu tarîk İstanbul ve Osmanlı topraklarında İstanbul Tarîki diye anıla geldi. Vaktiyle Şeyh Nasreddin Şehazetü'l Yemenî 'Şatibiyte Tarîki' ile Mısır'da İlm-i Kıraat okuttu ve buna da 'Mısır Taîki' ismi verildi. Bizim bazı kurralarımız o dönemde Hacca giderken Mısıra da uğrayarak teberrüken orada İlm-i Kıraat'ten okumuşlar. Şeyh Ali el Mensûrî'nin sonradan İstanbul'a gelerek bu ilmi 'Şatibiyye Metodu' ile okutması ile bu tarihten itibaren İstanbul ve Osmanlı topraklarında bu İlm-i Kıraat okuyuş tarzına da 'Mısır Tariki' denmiş. Halen bu iki İlm-i Kıraat Tarîki, ülkemizde Haseki Eğitim Merkezi, öğrendiğim kadarı ile kısmen de olsa Marmara İlâhiyat'ta ve bazı kâriler tarafından özel olarak verilmktedir. Ben Elbette bu konunun uzmanı değilim, ancak duyduk ve öğrendiklerimi becerdiğim kadarı ile iyi özetler, araştırır ve söylediklerimi sağlam bilgiye dayandırırım..
