Türk kültüründe önemli yeri bulunan, özellikle Ramazan aylarından çocukların merakla beklediği Karagöz ve Hacivat oyunu, pandemi nedeniyle sosyal medya üzerinden tüm evlere konuk oluyor. Bu sanatın önemli ustalarından Suat Veral ile Türkiye’nin ilk kadın Karagöz sanatçısı yeğeni Merve İlken, salgınının gölgesinde geçen Ramazan ayında gösterilerini sanal olarak da devam ettiriyor.
700 yıllık gölge oyunu olan Karagöz ve Hacivat arasındaki ebedi çekişme korona virüs tedbirleri nedeniyle, kalabalık salonlardan sosyal medyaya taşındı. Ramazan gecelerinin eğlencesini sanal olarak da devam ettiren 41 yıllık gölge oyunu sanatçısı Suat Veral ile Türkiye’nin ilk kadın Karagöz sanatçısı yeğeni Merve İlken, Ramazan ayının maneviyatını çocukları eğlendirerek Karagöz ve Hacivat’ın bakış açısıyla anlatmaya çalışıyor. Gaziosmanpaşa Belediyesi sosyal medya hesapları üzerinden yayınlanan program ise aileler ve çocuklar tarafından yoğun ilgi gördü. Öte yandan geleneksel Türk gölge oyununu gelecek kuşaklara aktarmak adına büyük çaba sarf eden Veral, hem Karagöz ve Hacivat figürlerinin yapım aşamasını gösterdi, hem de bu sanatın inceliklerini anlattı.
“Online olarak Türkiye’nin her tarafındaki çocuklarımıza, gençlerimize ulaşıyoruz”
Karagöz ve Hacivat’ın bu süreçte izleyicilere moral olmaya devam ettiğini belirten gölge oyunu sanatçısı Suat Veral, “Geleneksel Türk gölge oyununda 41 yıldır çalışıyorum. Bu konudaki yaptığım çalışmalar içerisinde tabii ki halk kültürü olan sanatın içerisinde yer almak beni onurlandırıyor. Ama tabii ki bu işin bazı aşamaları var, hayali olmak bunun gibi örnek olduğumuz çalışmalarda ne yaptığımızı anlatmak gerekir. Deriden tasvirler yapıyoruz geçmişteki ustaların yaptığı gibi, yani deriden tasviri işliyoruz, boyuyoruz aynı zamanda eklemlerini yaptıktan sonra onları oynatıyoruz. Kendi oyunlarımı ben kendim hazırlıyorum. Daha sonra perdemizde icra ediyoruz. Dünyayı saran bir pandemi durumu var. Bizim ülkemizde de kurallara dikkat edilmesi anlamında baktığınızda da bizde geleneksel sanatları yaşatabilmek ve nefes aldırabilmek için, toplumumuza da heyecan ve moral olmak için online olarak Karagözümüzü oynatıyoruz. Karagözümüz tekrar evlere misafir olmuş oluyor. Online olarak okullara, Türkiye’nin her tarafındaki çocuklarımıza, gençlerimize ulaşıyoruz. Gaziosmanpaşa Belediyesi sosyal medya hesaplarından da oyunlarımız devam edecek. Sanatımız usta çırak ilişkisi ile ilerlemiş. Bu sanatın daha hızlı ilerlemesi için ben daha çok el verme noktasına daha yakınım. Gittiğim yerlerde atölye çalışmaları yaparak gençlerimizin ve çocuklarımızın daha çok öğrenmesini sağlıyorum. Bende ilk kadın Karagöz sanatçısını hayali olarak Türkiye’mize yansıttım” şeklinde konuştu.
“Karagöz ve Hacivat tüm izleyicisine sosyal medyadan kendisini izletmeye devam ediyor”
Geleneksel Türk gölge oyununda da kadın hayalinin de yer alması gerektiğini söyleyen Karagöz sanatçısı Merve İlken, “Geleneksel Türk gölge oyunuz ile çok küçük yaşlarda tanıştım ustamın yeğeni olmam sebebiyle. Çocukken onlarla birlikte büyüdüm. İşin mutfak kısmında görmüş ve izlemiş oldum. Daha sonra eğitim sürecim tamamlandıktan sonra ustam beni Türkiye’nin ilk kadın sanatçısı olarak yetiştirmeye ve 14 yıl öncede profesyonel olarak eğitim vermeye başladı. Bir hayali hem tasvirlerini yapan, hem de oyununu oynatan bir sanatçıdır. Ben de hem tasvirleri yapıyor, hem de icra ediyorum. Yıllardır merak edilen bir soruydu teknolojik bir çağa Karagöz nasıl ayak uyduracak? Karagöz yüzyıllardır günümüze gelen bir sanat ve önüne çıkan ne varsa onları aşarak günümüze geldi. Bu pandemi döneminde de herkes evinde internetten her şeyi izliyor. Dolayısıyla Karagöz’de online olarak evlere, okullara ve tüm izleyicisine sosyal medyadan kendisini izletmeye devam ediyor. Geçmişten bugüne gelen tüm sanatçılar erkeklerden oluşmakta ama artık bu yüzyılda kadıların her alanda yer aldığı gibi geleneksel Türk gölge oyununda da yer alması gerekiyor” ifadelerini kullandı.