İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), olası İstanbul depremine hazırlığı öncelik sırasının başına koyarak kapsamlı çalışmalarını devam ettiriyor. İBB Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanlığı, bu kapsamda sürdürdüğü çalışmalarda 39 ilçenin Toplanma ve Geçici Barınma Alanları’nı belirledi. Alanların seçiminde Karar Destek Modeli uygulandı. Uygulanan modelde, toplanma alanı seçim kriterleri saptandı, puanlama yöntemi uygulandı ve AFAD, AKOM, Kıyı Emniyet Müdürlüğü, Park ve Bahçeler Müdürlüğü ile ilgili birçok kurumun içinde yer aldığı bilimsel altlıklara dayalı olacak şekilde bir model ortaya konuldu.
Model; mülkiyet, büyüklük(ölçek), ulaşım ve erişilebilirlik, konum ve çevresel ilişkiler, kullanılabilirlik ve çok fonksiyonluluk, altyapı ve doğal yapı gibi kriterlerden oluştu. Modelde, belirlenen kriterler üzerinden puanlama yapılarak Toplanma Alanları ve Geçici Barınma Alanları tespit edildi. Belirlenen alanlara http://sehirharitasi.ibb.gov.tr adresinden ulaşılabilir. Haritada, Toplanma Alanları yeşil, Kapalı Geçici Barınma Alanları mavi ve Açık Geçici Barınma Alanları turuncu renkle işaretlendi.
TOPLANMA ALANLARI
İBB, en son Elazığ Sivrice’de meydana gelen afetle yeniden yüzleştiğimiz Türkiye’nin deprem gerçeğini gündeminden çıkarmıyor. Yıllardır tartışmalara konu edilen Toplanma ve Geçici Barınma Alanları’yla ilgili İBB, konunun paydaşlarıyla bir araya gelerek model geliştirdi ve noktaları belirledi. Modelin belirlenmesinde bilimsel metotlar izlendi. Toplanma Alanları seçim kriterleri bilimsel bir tabanda incelenerek, Karar Destek Modelinde uygulandı. Modelde, ağırlıklandırmalar, çapraz sorgularla değerlendirildi, ayrıca puanlama yapıldı ve modele girdi olarak kullanıldı. Seçim kriterlerinin değerlendirme başlıkları tabloda şöyle belirtildi:
Ortaya çıkan bu modelle; afet anında binadan toplanma alanına, sonrasında toplanma alanından geçici barınma alanına erişimi sağlayacak olan tahliye koridorları ve tahliye güzergahları, yaya ve taşıt için ayırımları yapılarak belirlendi ve afet anındaki eylem planı oluşturuldu. Tespiti yapılan toplanma alanları; büyüklüklerine, fonksiyonlarına ve içerdiği hizmetlere göre şu şekilde ikiye ayrıldı:
GEÇİCİ BARINMA ALANLARI
Toplanma alanlarından sonra tahliyenin sağlanacağı Geçici Barınma Alanları, yine karar destek modeli izlenerek belirlendi. Geçici Barınma Alanları’nın afet sonrası etkilenen insanların geçici süreli barınma ve akut şoku atlatmalarını sağlayacak alt yapıya sahip, insanların en temel ihtiyaçlarını karşılayabilecek düzeyde elektrik, su, kanalizasyon, haberleşme gibi sistemlerin kullanılabilir hazır halde olması gerekmektedir.
Geçici Barınma Alanları’nın belirlenmesinde; mülkiyet, alansal büyüklük (ölçek); ulaşım, konum ve çevresel ilişkiler, kullanılabilirlik ve çok fonksiyonluluk, altyapı, doğal yapı ile iklim kriterleri göz önünde bulunduruldu.
Ortaya çıkan bu modelle; tespiti yapılan geçici barınma alanları, büyüklükleri, fonksiyonları ve içerdiği hizmetlere göre şu şekilde dört kategoriye ayrıldı:
