Tekirdağ?da faaliyet gösteren Özel Star Medica Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Sema Nergiz, unutkanlık ve davranış problemleri hakkında açıklamada bulundu. Dr. Nergiz, bu hastalıkların doğru, erken tanısı ve tedavi için bu alanda uzmanlık ve deneyimin gerektiğini vurguladı. Unutkanlığın kişinin etkinliklerinde kısıtlılığa yol açan ve beynin en önemli işlevlerinden biri olan bellek bozukluğu sonucu ortaya çıkan bir sorun olduğunu anlatan Dr. Nergiz, ?Özellikle yaşlılarda bunama hastalığının ilk bulgusu olabileceğinden dolayı ciddiye alınması gerekir. Yaşlanma ile kişilerde ılımlı bir unutkanlık olabilir. Bu tip hastaların periyodik olarak takip altında olması gereklidir, çünkü bu unutkanlık eğer ilerleme gösteriyorsa ciddi hastalıkların habercisi olabilir. Daha gençlerde görülen unutkanlığın altında ise sıklıkla psikiyatrik sorunlar yatar. Stres, depresyon, gerginlik, beyin işlevlerinde dikkat toparlama ve yöneltmeyi bozarak unutkanlık yapar. Buna karşın bazı vitamin eksiklikleri, guatr hastalıkları, beyin tümörleri, beyin damarındaki tıkanmalar, beyin kanamaları, MS ve daha birçok hastalık da kendisini unutkanlıkla gösterir. Bu durumda ayırıcı olabilecek önemli nokta, kişinin unutkanlığına eşlik eden genellikle başka şikayetlerinin de var olmasıdır. Baş dönmeleri, dengesizlik hissi, yorgunluk, bitkinlik hissi, ellerde ayaklarda uyuşmalar, görme bozuklukları, baş ağrıları, çarpıntılar vb. yakınmalar bu tarzdaki bozuklukların belirtileri olabilir. Bu nedenle 20?li, 30?lu yaşlarda da unutkanlık ciddiye alınması gereken bir durumdur. Öncelikle ciddi bir nörolojik değerlendirmeden ve bir takım testlerden geçilmesi gerekmektedir. Sebep ruhsal kaynaklı olduğunda da tedaviden ciddi yarar sağlanabilir? dedi.
?Bunama bir hastalıktır ve yaşlanmanın doğal sonucu değildir?
Orta ileri yaş, yani 40?lı, 50?li yaşlara gelince durumun biraz daha farklılık gösterdiğini anlatan Dr. Nergiz, ?Bu yaşlarda unutkanlık, artık toplumda iyi bilinen alzheimer hastalığı için değil ama daha erken yaşlarda başlaması mümkün olan alzheimer dışı unutkanlık hastalıkları açısından ayrıntılı bir biçimde özellikle nöropsikometrik testlerle değerlendirmeyi gerekli kılar. İleri yaşla birlikte unutkanlık ve diğer zihinsel yeteneklerin bozulmasını yaşlanmanın doğal sonucu gibi görme eğilimi vardır. Bunama bir hastalıktır ve yaşlanmanın doğal sonucu değildir. Bunama durumlarının (demansların) yarıdan fazlasına alzheimer hastalığı yol açmaktadır. Hastalığın ilerlemesi 5 ile 12 yıl sürebilir. Hastalığın en ileri evresinde alzheimer hastasının 24 saat bakıma ihtiyacı olabilmektedir. Beslenme, temizlik, tuvalet ihtiyacı sağlanamamaktadır. Hastanın üzerindeki etkisi bu derecede büyük olan hastalığın hastanın yakınları ve bakıcılarına da etkisi çok büyüktür. Alzheimer hastalığı, bugün için unutkanlık hastalıklarının (bunama) en sık rastlanılan ve halk tarafından en fazla tanınan sebebidir. Ama ileri yaşta ortaya çıkan tek unutkanlık/bunama sebebi alzheimer hastalığı değildir. En sık rastlanılan alzheimer dışı hastalıklar şunlardır; vasküler demans, frontal lob demansı, Lewy cisimcikli demans? şeklinde açıklamada bulundu.
?Unutkanlık başlangıçta belirgin değildir, bu şikayetlere sonradan ilave olabilir?
Bu hastalıklarda beyinde bunamaya sebep olan bozukluğun her hastalık için farklı biçimlerde ve hızlarda ortaya çıkabildiğini vurgulayan Dr. Nergiz, ?Yine beynin farklı bölgeleri etkilendiği için hastalıkların ilk belirtileri ve ortaya çıkış biçimleri de farklıdır. Örneğin beyin damarlarında tıkanma sonucu ortaya çıkan bir bunama demek olan ?vasküler demans?ta geçirilmiş felçler, yürüme ve konuşma bozuklukları, idrar kaçırmalar hastalığa sıklıkla eşlik eder. ?Lewy cisimcikli demans? hastalığında ise unutkanlığın yanı sıra parkinson hastalığına benzer biçimde titremeler, hareketlerde yavaşlama, nedensiz düşmeler, erkenden ortaya çıkan hayal görmeler izlenir. Aslında kendi içinde de pek çok değişik tipi olan ?frontal lob demans?ın da önce sadece konuşma ve ifade zorluğu ya da sosyal davranışlarda bozulma izlenebilir. Toplum içinde anormal hareketler (soyunma gibi) kişiliğin değişmesi veya içe çekilme, etrafa ilginin azalması diğer ilk ortaya çıkan belirtiler olabilir. Unutkanlık başlangıçta belirgin değildir, bu şikayetlere sonradan ilave olabilir? dedi.
Bu hastalıkların erkenden tanınması, tam ve doğru teşhisinin çok önemli olduğunu söyleyen Dr. Nergiz açıklamasını şöyle noktaladı:
?Yukarıda da belirtildiği gibi ilk ve göze çarpan belirtiler unutkanlık değil, hastalığa göre farklı farklı (davranış bozuklukları, hareket bozuklukları, yürüme bozuklukları, felçler vs.) semptomlardır. Bu nedenle tanının konulması gecikebilir, hasta oyalanabilir. Oysa, bu hastalıkların hepsinin sebepleri ve seyirleri birbirlerinden farklı olduğundan tedavilerde bazı ortak olan yönler bulunsa da temel olarak farklı yaklaşımlar gerektirirler. Bu problemlerin yaşanmaması için bu hastalıkların doğru, erken tanısı ve tedavi için bu alanda uzmanlık ve deneyim gerekir.?
