Dünya genelinde 2018 yılında akciğer kanseri tanısı alan hasta sayısını 3 milyona yaklaştığını, aynı yıl 1 milyon 76 bin kişinin yaşamını yitirdiğini belirten Medicana Çamlıca Hastanesi Göğüs Cerrahisi Uzmanı, Dr. Öğretim Üyesi Cüneyt Aydemir, Dünya?da en ölümcül kanser türleri arasında görülen akciğer kanseri hakkında açıklama yaptı. Dr. Aydemir, "Akciğer kanseri, Türkiye?de en çok erkeklerde görülmesine rağmen, kadın kanserleri arasında da hızla artıyor. Aktif sigara içicisi olmak kadar, pasif sigara içiciliği de akciğer kanserinin ortaya çıkmasındaki en önemli nedenlerdir. Ayrıca günümüzde sigara dışında çevresel ve mesleki etkenler, hava kirliliği de önemli risk faktörleri arasındadır" dedi.
Akciğer kanserinin, akciğer dokusundaki hücrelerin kontrolsüz olarak çoğalması sonucu oluştuğunu ve küçük hücreli ve küçük hücreli olmayan olarak iki büyük gruba ayrıldığını belirten Dr. Aydemir, tüm dünyada hem erkeklerde hem de kadınlarda kansere bağlı ölümlerin başında gelen akciğer kanserinin sinsice ilerlediğini ne yazık ki ileri evreye gelinceye kadar anlaşılamayabileceğini söyledi.
"Üç haftadan uzun devam eden öksürüğü dikkate alın"
Akciğer kanserinin en genel belirtisinin inatçı ve geçmeyen öksürük olduğunu söyleyen Göğüs Cerrahisi Uzmanı Dr. Aydemir, öksürüğün sigara gibi nedenlerden dolayı olduğunu düşünüp hafife alınmaması gerektiğini önemle vurguladı.
Dr. Aydemir, "Öksürük 3 haftadan fazla sürüyorsa, öksürüğün şeklinde bir değişiklik olduysa, öksürükle birlikte kanlı balgam geliyorsa akciğer kanseri belirtisi olabileceği mutlaka öngörülmeli ve derhal bir uzmana başvurulmalıdır. Ayrıca; nefes darlığı, hırıltılı solunum, iştah kaybı, kilo kaybı, ateş, ses kısıklığı, göğüs ağrısı, yüz ve boyunda şişme, omuz ve kol ağrısı, sırt ağrısı, yutma güçlüğü, baş ve kemik ağrısı, yorgunluk ve halsizlik de akciğer kanseri belirtileri arasında sayılır. Bu belirtiler birçok hastalıkta görülebildiği için ihmal edilebilmektedir? dedi ve akciğer kanserinin sıklıkla kemik, karaciğer, beyin ve böbrek üstü bezlerinde hızlı yayılım gösterebildiği için erken tanının çok önemli olduğunu ifade etti.
Akciğer kanserinin belirtilerinin oldukça sinsi olabileceğine de değinen Dr. Cüneyt Aydemir, hastaların ortalama dörtte birinde kanserin hiçbir belirti vermeden oluştuğunu, çoğu kişinin kanser olduğunu başka sebeplerle akciğer röntgeni çektirdiğinde öğrendiğini, bu nedenle rutin kontrollerin çok önemli olduğunu söyledi.
"Akciğer kanserinde erken tanı ile kanser önlenebilir"
Akciğer kanserinde belirtilerin oluşumunun birkaç yıl sürebildiğini ve bazen de hiç belirti vermeden sinsice ilerleyebildiğini bu yüzden tarama programları içinde değerlendirilemeyen bir kanser türü olduğunu söyleyen Dr. Aydemir, ailesinde kanser öyküsü olsun olmasın, sigara kullanmayan, herhangi bir şikayeti olmayan 50 yaş üstü herkesin yılda bir sefer rutin kontrolden geçmesi gerektiğinin önemine değindi.
Dr. Aydemir, "Sigaraya bağlı ve sigaraya bağlı olmayan akciğer kanseri birbirinden farklılık gösterir. Hava kirliliği, kömür ateşi, radon gazı, asbest gibi çevresel etkiler de akciğer kanserine neden olabilmektedir. O yüzden sadece sigara içenler akciğer kanseri olur gibi net bir kanıdan hareket edip olası belirtileri görmezden gelmemek gerektir." dedi.
Akciğer kanserinde tanı ve tedavi yöntemleri
Akciğer kanserinin küçük hücreli ve küçük hücreli olmayan olarak iki ana gruba ayrıldığını ve bu kanserlerin farklı genetik özellikleri olduğunu söyleyen Göğüs Cerrahisi Uzmanı Dr. Cüneyt Aydemir, farklı genetik özellikleri bulunduğu için teşhis sonrası tedavinin ona göre belirlendiğini söyledi.
Dr. Aydemir, "Akciğer kanseri şüphesi ile gelen hastalarda öncelikle hastanın şikâyetleri detaylı olarak dinlenir; kendisindeki ve ailesinde sağlık öyküsü öğrenilir. Ardından röntgen, tomografi, MR, PET Tomografi görüntüleme yöntemleri ile değerlendirilir. Eğer kanser şüphesi varsa akciğer ve/veya lenf bezi için doku biyopsisi yapılır. Eğer akciğer kanserinden şüpheleniliyorsa balgam tetkiki (balgam sitolojisi; akciğerlerdeki mukozadan derin öksürükle çıkan materyalin mikroskopta incelenmesi) de doktor tarafından istenebilir. Bu tetkik, akciğer kanserini tespit etmek için basit ve yararlı bir testtir. Akciğer kanseri tedavisi, diğer kanser türlerinde olduğu gibi hastanın genel sağlık durumu, hastalığın evresi ve kanser tipi gibi birçok faktöre bağlı olarak değişir, farklı tedavi kombinasyonları ve kişiye özel tedavi uygulanır. Cerrahi müdahalenin tipi kanserin akciğerdeki yerleşimine bağlıdır. 1?inci evre akciğer kanseri dediğimiz grup erken teşhis edilen akciğer kanseridir ve tedavi oranı yüksektir. Lenflere sıçramadığı ve metastaz yapmadığı için de cerrahi en uygun tedavi seçeneğidir. Tüm incelemeler sonun da cerrahi tedavi uygulanabilen hasta grubunda hastalıksız sağ kalımın diğer tedavi yöntemlerine göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Ancak; tümörün yerleşim yeri, büyüklüğü, yayılma alanı ya da hastaya bağlı faktörler nedeni ile cerrahi uygulanamayan hasta grubunda da kemoterapi, radyoterapi gibi yöntemler de uygulanmaktadır. Bu tedavi yöntemleri tek başına ya da diğer tedavi seçenekleri ile beraber uygulanabilmektedir. Tümörün hücresel yapısı ve mikroskobik bazı özelliklerine göre ise akıllı ilaçlar, hedefe yönelik ilaç uygulamaları da güncel tedavi yöntemleri arasındaki yerini almıştır. Akciğer kanserinde aşı uygulaması ise özellikle medikal tedaviden fayda gören ileri evre akciğer kanserli hastalarda uygulanmaya başlanmıştır." şeklinde konuştu.
Tüm bu sıkıntılı süreçlerden kurtulmak için en kolay olanı yapmak kişilerin elinde olduğunun altını çizen Dr. Aydemir, "Önce bu hastalığa en çok neden olan etmenden uzak durarak bu ihtimali en aza indirmeye çalışılmalıdır. Sigara içmeyin, içiyorsanız şimdi bırakın, yanınızda sigara içilmesine müsaade etmeyin ve içenleri de bırakmaya teşvik edin. Sağlıklı beslenin, bol su için ve düzenli spor yapın. Bu birkaç basit ve doğru adımla hayatınızdaki akciğer kanseri dâhil birçok hastalık riskinden uzaklaşın" ifadelerini kullandı.
