International Movement for Monetary Reformu (IMMR) tarafından 2018 Kasım ayında Frankfurt?ta yapılan Uluslararası Para Zirvesi?nin ardından, ?Dijital Dünyada Paranın Geleceği?ne odaklanılan yeni zirve, 15 Haziran tarihinde İsveç?in başkenti Stockholm?de yapıldı.
Geleceğin para düzeninin tartışıldığı zirve, üç farklı bölümle izleyicilerle buluştu. İlk bölümde, dünyada mevcut parasal gelişimin sorunları, ikinci bölümde, Merkez Bankası ve Dijital Nakit (CBDC-Central Bank Digital Currency-Merkez Bankası Dijital Para Birimi) ve son bölümde ise, merkez bankasının üreteceği dijital para birimi ile ilgili öngörüler, gelecek para politikaları için alternatif çözümler tartışıldı.
Zirveye Türkiye?den IMMR Türkiye Temsilcisi Dr. Artuğ Çetin katıldı. Çetin, zirve ile ilgili yaptığı açıklamada ?Uzun süredir IMMR ile çalışmalar yürütüyoruz. Dünyanın para konusunda geldiği nokta, gelecekte yeni bir para düzenine ihtiyaç duyacağımızı gösteriyor. IMMR vasıtasıyla, dünyada konusunda uzman pek çok akademisyen, merkez bankası başkanları ve ekonomi danışmanları ile uluslararası zirveler yaparak konuyu tartışmaya açıyoruz. Bugün var olan sistem hatalı işliyor, çünkü sistem bugün parayı üretip piyasaya sürerken kredi olarak sürüyor. Neden? Bugün araştırırsanız göreceksiniz ki, ülkelerdeki para hacmi ve kredi hacmi aynıdır. Çünkü paranın özünde kredi var artık. Borçlanılmadan para üretilmiyor. Sistemin yanlışı budur. Borcu siz piyasaya sürdüğünüz zaman, o borç ödenmek zorundadır. Eğer ödenmezse sistem çöker. Bu yüzden 1974 yılından bugüne 425 tane finansal kriz yaşanmış dünyada. Bunun da temel sebebi para sistemidir. Bu para sistemi ekonomilerdeki varlık fiyatlarını şişiriyor. Şişen varlık fiyatları da patlıyor. Dolayısıyla varlık hacmi, bir varlıktan başka varlığa geçiyor. Onun için bir gün bono krizleri, bir gün hisse senedi krizleri, bir gün de Mortgage krizleri yaşanıyor maalesef. Türkiye?de yazdığım ?Nomisma Bağımsız ve Milli Para Sistemleri? kitabımda da açıkladığım gibi, her ülke para sisteminde değişimi teorik olarak yapabilir. Türkiye bu değişimi yapabilme şansının yüksek olunduğu ülkelerden biri. Özelikle de günümüz Türkiyesi gibi aşırı borcun ve dövize aşırı bağımlılığın olduğu, parasının değersiz olduğu diğer ülkelerde yepyeni bir sistemle paranızı değerli hale getirebiliyorsunuz. Çünkü karşılıklı olan her şey değerlidir. Karşılıklı bir para yapısına geçildiğinde para değer kazanacaktır? dedi.
