Derin Psikiyatri?den Psikiyatri Uzmanı Dr.Mustafa Güveli, ?Bir örnek vermek gerekirse; Cenazeniz var. Çok sevdiğinizi birine son vazifenizi yapmak istiyorsunuz ama gel gör ki memlekete kara yolu ile gitseniz 20 saat sürüyor. Trafik kurallarını hiçe sayarak gitseniz bile cenazeye ulaşma şansınız yok. Hatta bu şekilde gidenlerin bir kısmı geri dönemiyor maalesef kaza yapıyorlar. Maalesef katılamıyorsunuz cenazeye... Birde yaptığı iş gereği sık seyahat etmesi gerek uçuş korkusu olan kişiler vardır ki en büyük sorunu da bu kişiler yaşar. Kaygısı nedeniyle sürekli uçmayı erteler ve belkide bu nedenle kariyer de olumsuz etkilenenlere sıkça rastlanmaktadır.? diye konuştu.
Psikiyatri Uzmanı Dr. Mustafa Güveli, yapılan istatistiklere göre 4,5 milyar saatli uçuşta bir kaza olduğunu ve bu kazaların yüzde 25?inde can kaybı meydana geldiğini ifade ederek, ?İstatistik çalışmalarına göre en güvenilir ulaşım aracı olan uçaklar insanların kaygılandıkları ve binmekten kaçındıkları bir ulaşım aracıdır da aynı zamanda. Halen uçağı bir ulaşım aracı olarak kullanan insanların birçoğu uçağa binmekten kaygı duymakta ama sağladığı kolaylık ve konfor nedeniyle uçağa binebilmektedirler. Ama halen ekonomik durumu müsaade ettiği halde, işi de gerektirdiği halde uçamayan sosyal ve mesleki yaşamında uçamadığı için sorun yaşayan binlerce insan vardır ülkemizde. Basit fobilerin oldukça yaygın olduğu ancak hiçbirinin hayatı bu kadar olumsuz etkilemediği için onlarla baş etmek uçuş korkusu için gerekli olduğu kadar gerekli değildir. Uçmak ve uçuşla alakalı her türlü uğraşı nedeniyle kaygı duyan ve bu nedenle uçmaktan kaçınan kişilerde uçuş korkusu vardır diyebiliriz.
Uçuşun verdiği kaygıyı ve fobik kaçınma reaksiyonlarını tedavi ettirmek suretiyle uçuşu hobiye çevirmek mümkündür. Hem yaşamınız kolaylaşacak hem de size kaygı veren adrenalin deşarjını size zevk verecek hobiye dönüştürebilirsiniz.? diye konuştu.
Psikiyatri Uzmanı Dr. Mustafa Güveli neler yapılması gerektiği konusunda şunları söyledi; ?Bu iş için pek çok yol var. THY Uçuş Korkusunu yenme programı grup halinde yapılan en tatmin edici programdır. Bireysel olarak uyguladığım programı da aşağıda görebilirsiziniz. Uçuşu Fobiden Hobiye dönüştürmeniz mümkün. Yeter ki üstüne gitmek için cesaretinizi birazcık toplayın. Fobiniz hobiye dönüşecektir.
Uçuş Fobisi tedavisinin ana hatları (Her bireyin fobi derecesi ve kaçınması farklıdır. Bu tedavide bireysel bir yaklaşım vardır) Uçuş Fobisi tedavisinde genel prensipler ve süreç şöyle işler.
Kişinin durumunun değerlendirilmesi: Psikiyatrik değerlendirme: Yaşanan kaygı bazen başka psikiyatrik bozukluklarla birlikte olur. İlk görüşmeden kişi değerlendirilir. Varsa diğer psikolojik/psikiyatrik sorunlar tanımlanır.
Klinik testler: Gerekirse psikolojik değerlendirme testleri ile tanı sağlamlaştırılır.
Tıbbi değerlendirme: Kişinin genel tıbbi değerlendirmesi yapılır. Başka tıbbi sorunlar varsa onlar ayrıştırılır. (Yüksek tansiyon, kalp sorunları ve tiroid guddesi ile alakalı sorunlar gibi)
İlk değerlendirmeden sonra kişinin durumuna göre yalnızca uçuş fobisi varsa uçuş hakkında yanlış bilinen yada abartılı kaygı sebebi olan durumlar hakkında kişi bilgilendirilir. Amaç kişinin kaygı duymadan gerçek bir uçuş deneyimini gerçekleştirmesini sağlamaktır. Hastaların büyük çoğunluğu gerçekleştirdikleri bir uçuşla ciddi oranda rahatlamakta yada tamamen kaygısız uçuşlar yaşamaktadır. Az bir kısmı için daha ileri psikoterapötik yöntemler de kullanılarak tedavi daha da derinleştirilir.?
Kendisi de ayrıca amatör pilot olarak uçuş yapan Psikiyatri Uzmanı Dr.Mustafa Güveli son olarak şunları ifade ediyor; ?Uçuş fobisinin tedavisinde, kişiye uçuş korkusunun psikolojik boyutları ve kaygıyı kontrol altında tutmanın teknikleri anlatılmalı ve öğretilmelidir. Uçağın uçma eyleminin nasıl gerçekleştiğini bilmek, uçmanın nasıl bir süreç olduğunu öğrenmek, teknik özelliklerini öğrenmek kişinin kaygısında hissedilir bir rahatlamaya sebep olmaktadır. Uçmaya bağlı tüm detaylarla kişi tanıştırılmalı ve uçuşa zihinsel ve fiziksel hazırlık, anında çıkan sorulara cevaplar verilmelidir. Asıl olan ise uçuş ve uçakla yüzleşmektir. Yaşanılan bu kaygıyı bir psikiyatrist eşliğinde yenmek tek başına üstesinden gelmekten çok daha kolaydır. Bunu keşfeden aynı zamanda amatör pilot olan Dr. Mustafa Güveli dileyen hastalarıyla gerçek uçuş deneyimlerini birlikte yaşayarak daha da kolay çözüm üretmek yolunu seçmektedir.
Bu standart bir uçuş fobisi tedavisinde izlenecek yol haritasıdır. Herkesin uçuş fobisi şiddeti değişik olduğundan bu terapi programı kişiye göre düzenlenir. Her şey ilk değerlendirme ile başlar ve yol haritası ihtiyaca göre belirlenir. Başka psikiyatrik hastalıklara eşlik eden uçuş korkusu var ise öncelikli olarak psikiyatrik hastalığın tedavisi yoluna gidilmektedir. Uçuş fobisine başka fobiler de eşlik edebilir yükseklik korkusu ve kapalı alan korkusu en sık görülen durumlardır.?
