Dünyanın kent içi ulaşım alanındaki çatı kuruluşu Uluslararası Toplu Taşımacılar Birliği (UITP)Eğitim Direktörü Kaan Yıldızgöz?ün kaleme aldığı bu kitap, son dönemdeki teknoloji devrimi sonrasında taksi taşımacılığı ile ilgili kaleme alınan ilk eserlerden biri olma özelliğini taşıyor. Türk taksi işletmecilerinin hizmet kalitesini iyileştirerek verimliliği arttırma yöntemlerini de gösteren kitap, Türkiye?de bu alanda yoğun tartışmalar sürerken taksi sektörünün tüm aktörlerinin dünya genelindeki uygulamalara vakıf olabilmeleri ve gelecek yol haritasını belirlemelerine yardımcı olacak.
Dijitalleşme Çağında Taksiler, yasal düzenlemelerden işletmeciliğe, şoförlerden araçlara taksi taşımacılığı ile ilgili tüm unsurları; Uber gibi yolculuk satış uygulamaları, Entegre Ulaşım Platformu (MaaS), sürücüsüz araçlargibi giderek kent içi ulaşımla ilgili tartışmaların odağına yerleşen yeni gelişmeleri de analiz ederek ele alıyor. Kitap kapsamında taksi taşımacılığına ilişkin birçok unsur dünyanın farklı ülkelerinden mukayeseli örneklerle anlatılıyor.
?Dijitalleşme Çağında Taksiler? kitabında neler işleniyor?
Taksi taşımacılığının kent içi ulaşımdaki rolü, farklı taksi kategorileri, taksi taşımacılığının yasal ve kurumsal yapısı, kentlerde ideal taksi miktarı, ücret yönetimi, şoförler, bireysel taksi işletmecilerinin kurumsallaşması, bakım yönetimi, sürücüsüz araçlar, yolculuk satış uygulamalarının kent içi ulaşıma etkileri, yasal tartışmaları ve dünyadaki yasal düzenleme örnekleri de kitapta derinlemesine incelenen diğer konuları oluşturuyor.
Taksiler hakkında bilinmeyenler
Taksi taşımacılığının ilk başlangıcına yönelik belgeler 17. yüzyılda Paris ve Londra?da atların çektiği taksi araçlarını göstermektedir. Londra?da 1654 yılında atların çektiği taksi araçlarının hizmet seviyelerinin belirlenmesi amacıyla bir yönetmelik de çıkarılmıştır. Taksimetre ise 1891?de Alman Wilhelm Bruhn tarafından icat edilmiştir ve Almanca anlamıyla ?taxemeter?, vergi-ücret ölçen cihaz anlamına gelmektedir. Bugün sıkça kullandığımız ?taksi? kelimesi ise taksimetreden gelmektedir.
Taksiler ilk kez New York?ta uzak mesafeden en kolay görülebilen renk oldukları kanaatiyle sarıya boyanmışlardır. İzmir?de taksi başına bin 232 ve İstanbul?da ise 804 vatandaş düşerken Dubai?de taksi başına 167, New York?ta ise 108 kişi düşmektedir. En pahalı taksi ücreti Finlandiya?nın başkenti Helsinki?de, en ucuz ise Jamaika?nın başkenti KingstonBay?de. İran?ın başkenti Tahran?da taksi şoförü olabilmek için evli olmak, Singapur?da ise en az 30 yaşında olmak gerekiyor.
Londra?da taksi şoförü olabilmek için 3 ile 4 yıl arasında değişen bir eğitim ve staj süresi bulunuyor. Dünya genelinde en yaygın taksi araç markaları Toyota ve Hyundai. Abu Dabi?de 37 farklı ülke vatandaşı taksi şoförü görev yapıyor. Taksi şoförleri yıllık ortalama brüt olarak Danimarka?da 160 bin Avro, İsveç?te 83 bin Avro, Almanya?da ise 66 bin Avro kazanmaktadırlar. En az kaza oranına sahip taksiler Singapur?da. Londra?daki tüm siyah taksiler tekerlekli sandalye erişimine uygundur ve şoförler bu alanda eğitilmiştir. Şoförler, tekerlekli sandalyeli yolcuyu kabul etmeme durumunda bin Sterlin cezaya çaptırılırlar. Finlandiya?da engelli yolcular için devlet tarafından sübvanse edilen sosyal aktivite amaçlı 18 adet tek yön taksi yolculuğu fırsatı verilir.
Taksiler sayı olarak dünya genelindeki toplam motorlu araçların yüzde 2?sine tekabül ederken, kentlerde ulaşım kaynaklı sera gazı emisyonu, gürültü vb. gibi çevresel etkilerin yaklaşık yüzde 20?sinden sorumludurlar.
Londra?da 2018 yılı itibarıyla tüm yeni taksilerin sıfır emisyonlu olması kararı alınmıştır. Otonom araçlarla ilgili birçok ülkede gelişmeler yaşanırken ABD, Almanya, İngiltere, Hollanda gibi ülkeler bu alanda mevcut yasaların güncellenmesine başlayarak otonom araçların kullanımını açacak adımlar atmaktadırlar. ABD?de 33 eyalet otonom araçların yollarda trafiğin parçası olmasına izin vermektedir. Bu konuda en önde giden eyalet olan Kaliforniya?da 50?ye yakın firma otonom araçların testlerini yapmaktadır.Dünya genelinde en çok bilinen ve tartışılan yolculuk satış uygulaması Uber olmasına rağmen yolculuk sayısı açısından en büyük yolculuk satış uygulaması Çin?in DIDI firmasıdır. Yolculuk satış uygulamalarının pazar değerleri günden güne artmaktadır. Uber?inpazar değer 70 milyar dolar üzerine,DİDİ?ninpazar değer ise 56 milyar dolara çıkmıştır.
UITP Başkanı ve FGC Barselona Genel Direktörü Pere Calvet, kitapla ilgili, ??son dönemdeki teknoloji devrimi sonrasında taksi taşımacılığı ile ilgili kaleme alınan ilk eserlerden Türkiye?deki taksi idareleri, işletmeciler, endüstri kurumları ve yolculuk satış uygulamaları için harika bir kaynak? dedi.
CARS Taxi Grup CEO?su & UITP Taksi Platform Başkanı Abdulla Sultan Al Sabbagh,"Kaan Yıldızgöz taksi sektöründe yer alan herkesin okuması gereken bir kitap yazmış Bu kitabı okuyun ve taksi taşımacılığındaki küresel deneyimlere vakıf olun!? derken İzmir Şoförler ve Otomobilciler Odası Başkanı & Türkiye Şoförler Federasyonu Başkan Vekili Celil Anık ise ?Türk taksi işletmecilerinin hizmet kalitesini iyileştirerek, verimliliği arttırma yöntemlerini gösteren, Türk Taksi Taşımacılığının Geleceğini Şekillendirecek çok önemli bir kaynak!? ifadelerini kullandı.
