Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) 2017 yılı ?İlk Bin İhracatçı Firma? araştırmasının sonuçlarını İstanbul Beşiktaş?ta düzenlenen bir basın toplantısıyla açıkladı.
TİM verilerine göre, 2017 yılında en fazla ihracat yapan şirketler sıralamasında zirve 4 milyar 797 milyon dolar ile Ford Otosan A.Ş.?nin oldu. Listenin ikinci sırasında 2016 yılına göre 5 basamak birden yükselerek 4 milyar 443 milyon dolar ihracat gerçekleştiren Toyota yer alırken, üçüncülük 3 milyar 209 milyon dolar ile Tofaş?ın oldu.
1 milyar doları 10 firma geçebildi
İlk bin firmanın toplam ihracatı 2017?de yüzde 13,4 artarak 92.3 milyar dolara çıkarken, otomotiv sektörü yüzde 27,2 pay ile lider, İstanbul ise 426 firma ile iller bazında birinci oldu.
TİM İlk bin İhracatçı Firma verilerine göre; firmaların geçen yılki toplam ihracat rakamı 2016 yılına göre yüzde 13,4 oranında artarak 92,3 milyar dolara çıkarken, bu şirketlerin toplam ihracat içindeki payı ise yüzde 58.8 olarak gerçekleşti. Türkiye?nin toplam ihracatının yüzde 50,3?üne ilk 500 firma, yüzde 8.5?ine de ikinci 500 firma imza attı. Geriye kalan 70 bin firma da toplamın yüzde 41,2?sini gerçekleştirdi. Öte yandan 436 firmanın ihracatı 25 ile 50 milyon dolar arasında kalırken, sadece 10 firma 1 milyar dolar ihracat barajını aşabildi.
Yerli firmaların payı yüzde 61
Araştırma verilerine göre, 2017 yılında, ilk bin ihracatçı firmanın yüzde 66,8?ini üretici-ihracatçı, yüzde 16,5?ini ihracatçı, yüzde 12?sini grup dış ticaret ve yüzde 4,7?sini sektörel-sermaye dış ticaret şirketleri oluşturdu. Firmaların sermaye yapısı dağılımına bakıldığında; araştırmaya katılan firmaların yüzde 81?ini yüzde 100 yerli firmalar oluşturuyor. Geriye kalan firmaların yüzde 11,3?ü yüzde 100 yabancı, yüzde 7,4?ü de yerli-yabancı ortaklı yapıya sahip. Yerli firmaların, ilk bin içerisindeki ihracattan aldıkları pay ise yüzde 61 düzeyinde. Yerli-yabancı ortaklı firmaların oranı ise bu alanda yüzde 24 seviyesinde. Yani, bu sınıflama içerisinde firma başına en yüksek ihracata yerli-yabancı ortaklı firmalar sahip durumda.
Kimyevi madde ve tekstilde ihracat tabana yayıldı
İlk bin ihracatçının sektör bazındaki performanslarına bakıldığında, otomotiv sektörü yüzde 27,2 pay ile 2017 yılının da birincilik koltuğunu kimseye kaptırmadı. Sektör, 2017?de 28 milyar 535 milyon dolarlık ihracat yaptı. Bu ihracatın yüzde 88?lik kısmı ilk bin içerisinde yer alan otomotiv ihracatçıları tarafından gerçekleştirildi. İkinci büyük sektör olan hazır giyim ve konfeksiyonun ise ilk bin içerisindeki payı yüzde 9,7 olurken, çelik sektörünün payı yüzde 9,5 olarak gerçekleşti. Listeye göre büyük sektörler arasında, toplam ihracattan en fazla payı otomotiv aldı. Yine büyük sektörlerden kimyevi maddelerde ilk bin içerisinde yer alan firmaların payı yüzde 54 oldu. Tekstilde ise bu oran yüzde 38. Bir başka değişle kimyevi maddeler ve tekstil sektörlerinde ihracat daha çok tabana yayılırken, otomotiv ve çelik gibi sektörlerde ihracat daha çok büyük firmalar tarafından yapılıyor.
İstanbul en fazla ihracat yapan il
İlk bin ihracatçı firmanın illere göre dağılımına bakıldığında, 2017?de 426 firma ile İstanbul yine birinci oldu. İstanbul?un ihracat içerisindeki ağırlığı sürerken, firma sayısı bazında payı gerilemeye devam ediyor. İzmir 83 firma ile ikinci, Gaziantep de 68 firma ile üçüncü sırada yer aldı. İlk bin ihracatçı firmanın bölgesel dağılımına bakıldığında, Marmara Bölgesi 579 firma ile her zaman olduğu gibi birinci sırada. İkinci sırada 159 firma ile Ege Bölgesi, üçüncü sırada 79 firma ile Güney Doğu Anadolu Bölgesi yer aldı. Geçen yıl 71 bin ihracatçı 3,2 milyon kişiye istihdam sağladı. 2017 yılında ilk bin firmanın toplam istihdamı yaklaşık 800 bin kişi olarak gerçekleşti, ilk 500 firmanın ortalama çalışan sayısı bin 137 iken, ikinci 500?ün 415 oldu.
2017 yılında en fazla ihracat yapan 10 firma ise şu şekilde sıralandı:
Sıra Firma
1 FORD OTOMOTIV SAN. A.S. 4 milyar 796 milyon dolar
2 TOYOTA OTOMOTIV SAN. TURKIYE A.S. 4 milyar 442 milyon dolar
3 TOFAŞ TÜRK OTOMOBİL FAB. A.Ş. 3 milyar 208 milyon dolar
4 OYAK-RENAULT OTOMOBIL FAB.A.S. 3 milyar 183 milyon dolar
5 TÜRKİYE PETROL RAFİNERİLERİ A. Ş. 2 milyar 767 milyon dolar
6 KİBAR DIŞ TİC.A.Ş 2 milyar 513 milyon dolar
7 VESTEL TİCARET A.Ş. 2 milyon 104 milyar dolar
8 ARÇELİK A.Ş. 1 milyon 816 milyar dolar
9 BOSCH SAN.VE TİC.A.Ş 1 milyar 52 milyon dolar
10 MERCEDES-BENZ TÜRK A.Ş. 1 milyar 49 milyon dolar
